Σελίδα 8 από 13
Άρθρο 18 Στο άρθρο αυτό ορίζεται με σαφήνεια και πληρότητα, για να αποφευχθούν ασάφειες και παρερμηνείες, ο τρόπος υπολογισμού του ενιαίου ειδικού προστίμου, και δη τα ειδικότερα στοιχεία και οι ειδικοί συντελεστές τα οποία λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του, στα οποία εκτός των άλλων περιλαμβάνεται η κατηγορία το είδος και ο χρόνος κατασκευής του αυθαιρέτου, οι επιτρεπόμενοι όροι και περιορισμοί δόμησης που ισχύουν στην περιοχή του ακινήτου ,σε περίπτωση συγκυριότητας ακινήτου το μέρος των επιτρεπομένων μεγεθών, που αναλογεί στο ποσοστό συνιδιοκτησίας της οριζοντίου ή καθέτου ιδιοκτησίας εκάστου συγκυρίου.
Ειδικότερα :
Με την παρ.1 προβλέπεται ότι για την υπαγωγή αυθαίρετης κατασκευής ή χρήσης στην παρούσα ρύθμιση καταβάλλεται ενιαίο ειδικό πρόστιμο, το οποίο υπολογίζεται με βάση το εμβαδόν της επί την τιμή ζώνης, που ίσχυε στην περιοχή του ακινήτου, ανεξαρτήτως της χρήσης αυτού, σύμφωνα με το σύστημα αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Οικονομικών, που ίσχυε την ημερομηνία δημοσίευσης του Ν.4014/2011 (21.09.2011) επί το συντελεστή 15 % και επί τους συντελεστές τετραγωνιδίων, που ορίζονται στον πίνακα του παραρτήματος του παρόντος, όπου απαιτούνται, ανάλογα με την κατηγορία και το είδος του αυθαιρέτου, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 9 του παρόντος (τετραγωνικά μέτρα Χ 15% Χ τιμή ζώνης Χ συντελεστές τετραγωνιδίων).
Με την παρ.2 καθορίζεται ότι για τον υπολογισμό των ανωτέρω συντελεστών τετραγωνιδίων, τα μεγέθη των αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων συγκρίνονται με τους επιτρεπόμενους όρους και περιορισμούς δόμησης που ισχύουν στην περιοχή του ακινήτου και σε περίπτωση συγκυριότητας ακινήτου με το μέρος των επιτρεπομένων μεγεθών που αναλογεί στο ποσοστό συνιδιοκτησίας της οριζοντίου ή καθέτου ιδιοκτησίας εκάστου συγκυρίου.
Με την παρ.3 καθορίζεται ότι για την εύρεση του προστίμου ομαδοποιούνται οι αυθαιρεσίες της ίδιας κατηγορίας και είδους κατασκευής ή χρήσης που ορίζεται στον πίνακα του παραρτήματος του παρόντος και προστίθενται τα εμβαδά όλων των δηλούμενων εμβαδών της αυτής κατηγορίας και είδους ανά φύλλο καταγραφής.
Με την παρ.4 προβλέπεται ότι για αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετες αλλαγές χρήσης, που αποδεδειγμένα προϋφίστανται της 31.1.1983, καταβάλλεται ποσοστό 15 % του ενιαίου ειδικού προστίμου, όπως υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος. Για αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετες αλλαγές χρήσης, που αποδεδειγμένα υφίστανται το χρονικό διάστημα από 31.1.1983 έως 31.12.2003, καταβάλλεται ποσοστό 80 % του ενιαίου ειδικού προστίμου, όπως υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος.
Με την παρ.5 προβλέπεται ότι για τις παραβάσεις, οι οποίες δεν εμπίπτουν στις κατηγορίες 1 έως και 12 του πίνακα του Παραρτήματος του παρόντος και δεν αντιστοιχίζονται σε επιφάνεια χώρου (τ.μ.), καταβάλλεται παράβολο 250 ευρώ και το ειδικό πρόστιμο υπολογίζεται με ειδικό προϋπολογισμό κατά το Παράρτημα. Προϋπολογισμός έως και 15.000 ευρώ θεωρείται μία (1) παράβαση για την οποία καταβάλλεται πρόστιμο 500 ευρώ. Ο αριθμός των παραβάσεων προκύπτει από το πηλίκον του συνολικού προϋπολογισμού δια του ποσού των 15.000 ευρώ, στρογγυλοποιούμενο προς τα άνω. Ο συνολικός αριθμός των παραβάσεων του ακινήτου σημειώνεται στο τετραγωνίδιο 13 του πίνακα του Παραρτήματος. Στον ανωτέρω τρόπο υπολογισμού του ενιαίου ειδικού προστίμου υπάγονται επίσης αυθαίρετοι ημιϋπαίθριοι χώοι, στέγαστρα, κιόσκια, εγκαταστάσεις όπως ορίζονται στη παρ. 19 του άρθρου 2 του ν.4067/2012 (Α’ 79), που δεν εμπίπτουν στις περιπτώσεις της κατηγορίας 3 του άρθρου 9 του παρόντος Τέλος με την παρ.6 προβλέπεται ότι για τον υπολογισμό του ενιαίου ειδικού προστίμου για όλους τους χώρους σε υπόγειες στάθμες, εσωτερικούς εξώστες (πατάρια) και σοφίτες, όπως ορίζονται στην παρ. 28 του άρθρου 2 του ν.4067/2012 (Α’ 79), εφαρμόζεται μειωτικός συντελεστής 50%.
Άρθρο 19 Στο άρθρο αυτό ρυθμίζονται ειδικές περιπτώσεις υπολογισμού προστίμου για τις οποίες είχαν δημιουργηθεί αμφιβολίες ως προς την ερμηνεία και την εφαρμογή διατάξεων στο παρελθόν Ειδικότερα :
Mε την παρ.1 προβλέπεται ότι σε περιπτώσεις υπέρβασης ύψους νομίμως υφιστάμενων κτιρίων ή τμημάτων τους, στις οποίες δεν συντρέχει υπέρβαση δόμησης, το ενιαίο ειδικό πρόστιμο υπολογίζεται χωρίς να πολλαπλασιάζεται ο συντελεστής δόμησης (5α, β, γ, δ) του Παραρτήματος αλλά ο συντελεστής 0,20 για υπερβάσεις αυτών έως 20% του επιτρεπόμενου ύψους και συντελεστής 0,40 για υπερβάσεις μεγαλύτερες του 20% του επιτρεπόμενου ύψους.
Με την παρ.2 ορίζεται με σαφήνεια ότι για τον υπολογισμό του ενιαίου ειδικού προστίμου που αφορά στην υπέρβαση ύψους, στην περίπτωση οικοδομής με οικοδομική άδεια, δεν προσμετράται το πρόσθετο ύψος αυτής, που έχει προκύψει από τη μη ολοκλήρωση του περιβάλλοντος χώρου της ή από εκχωματώσεις που έχουν εκτελεστεί σε αυτόν. Το ειδικό πρόστιμο για το ύψος, που έχει προκύψει από τη μη ολοκλήρωση του περιβάλλοντος χώρου της ή από εκχωματώσεις, υπολογίζεται σύμφωνα με την παρ. 6 του προηγουμένου άρθρου. Ο παραπάνω όμως τρόπος υπολογισμού δεν εφαρμόζεται για τις αυθαίρετες κατασκευές του άρθρου 13.
Με την παρ.3 επαναδιατυπώνεται προϊσχύουσα διάταξη σύμφωνα με την οποία για κύρια και μοναδική κατοικία, εφόσον ο ιδιοκτήτης ή ο σύζυγος ή οποιοδήποτε από τα ανήλικα τέκνα αυτού έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε κατοικία ή σε ιδανικό μερίδιο αυτής που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς του ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας σε οικόπεδο οικοδομήσιμο ή σε ιδανικό μερίδιο οικοπέδου, στο οποίο αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές του ανάγκες, και βρίσκονται σε δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα με πληθυσμό άνω των τριών χιλιάδων (3.000), καταβάλλεται ποσοστό 40 % του ενιαίου ειδικού προστίμου, όπως υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος. Θεωρείται ότι πληρούνται οι στεγαστικές ανάγκες, εφόσον το άθροισμα της συνολικής επιφάνειας που τους αντιστοιχεί δεν υπερβαίνει τα εβδομήντα (70) τ.μ.. Η επιφάνεια αυτή προσαυξάνεται κατά τριάντα (30) τ.μ. για μέχρι δύο τέκνα και κατά είκοσι (20) τ.μ. για πάνω από δύο τέκνα, τα οποία βαρύνουν τον υπόχρεο ή τον άλλο σύζυγο. Οι παραπάνω περιορισμοί ισχύουν και για την κύρια και μοναδική κατοικία.
Με την παρ.4 προβλέπεται ότι στην περίπτωση συγκυριότητας του ακινήτου, στο οποίο έχει εκτελεστεί η αυθαίρετη κατασκευή ή έχει εγκατασταθεί η αυθαίρετη χρήση, οι συντελεστές μειώσεως του προστίμου λαμβάνονται υπόψη για όποιον από τους συγκυρίους πληροί τις σχετικές προϋποθέσεις, υποβάλλοντας διαφορετικά φύλλα καταγραφής για την επιφάνεια που αντιστοιχεί στο ποσοστό συνιδιοκτησίας της οριζοντίου ή καθέτου ιδιοκτησίας. Τέλος, με την παρ.5 καθορίζεται ότι για αυθαίρετες αλλαγές χρήσης από βοηθητική χρήση σε κύρια, σε νομίμως όμως υφιστάμενα κτίρια που έχουν πραγματοποιηθεί μετά την ισχύ του ν. 1577/85 (Α’ 210) χωρίς την έκδοση σχετικής οικοδομικής άδειας, το πρόστιμο υπολογίζεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 18 και με ειδικό συντελεστή 1 κατά το Παράρτημα.
Άρθρο 20 Στο άρθρο αυτό ορίζονται οι περιπτώσεις όπου ήδη καταβληθέντα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης καθώς και καταβληθέντα ποσά ειδικών προστίμων διατήρησης, συμψηφίζονται με το ποσό του ενιαίου ειδικού προστίμου και ορίζεται επίσης και ο τρόπος συμψηφισμού αυτών.
Ειδικότερα:
Με την παρ.1 ορίζεται ότι καταβληθέντα ποσά προστίμων ανέγερσης και διατήρησης καθώς και καταβληθέντα ποσά ειδικών προστίμων διατήρησης, συμψηφίζονται με το ποσό του ενιαίου ειδικού προστίμου. Προβλέπεται επίσης ρητά ότι τα καταβληθέντα ποσά αφαιρούνται από την τελευταία δόση και τις αμέσως προηγούμενες χρονικά έως ότου ολοκληρωθεί ο συμψηφισμός. Σε περίπτωση που μετά τον ως άνω υπολογισμό, προκύπτει ότι τα ήδη καταβληθέντα ποσά υπερβαίνουν το ποσό του προστίμου αυτά, με βάση τις διατάξεις του παρόντος, δεν αναζητούνται.
Με την παρ.2 προβλέπεται ότι για αυθαίρετη κατασκευή ή η αυθαίρετη χρήση που αφορά κτίριο, που χρησιμοποιείται και λειτουργεί ως βιομηχανική, βιοτεχνική εγκατάσταση, ξενοδοχείο, τουριστικό κατάλυμα, αποθήκη ή άλλη παραγωγική μονάδα, εφόσον έχει υπαχθεί σε ειδικές διατάξεις που επιτρέπουν τη λειτουργία του μετά την καταβολή προστίμου ή άλλου τέλους ή εισφοράς, το παραπάνω ειδικό πρόστιμο διατήρησης καταβάλλεται μειωμένο κατά το ποσό του προστίμου ή τέλους ή εισφοράς, που έχει καταβληθεί, σε εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων.
Με την παρ.3 εισάγεται καινοτόμος ειδική διάταξη σχετικά με τα ποσά που καταβάλλονται, από την έναρξη εφαρμογής του παρόντος, για αμοιβές υπηρεσιών, εργασίες και υλικά για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, καθώς και για την στατική επάρκεια αυτών προ του έτους 2003 και δη επί κατασκευών που υπάγονται στον παρόντα νόμο. Στόχος δε της διατάξεως είναι η καταβολή των προστίμων εμμέσως στην πραγματική οικονομία και η προσδοκώμενη αύξηση των εσόδων του κράτους. Με την προτεινόμενη διάταξη τα ανωτέρω ποσά συμψηφίζονται με τα ποσά του ειδικού προστίμου που προβλέπονται στον παρόντα νόμο έως ποσοστού 50% του προβλεπόμενου του ειδικού προστίμου.
Προβλέπεται δε ότι με Υπουργική Απόφαση του Αρμοδίου Υπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος καθώς και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που υποβάλλονται στο πληροφοριακό σύστημα για την απόδειξη των ποσών που καταβλήθηκαν.
