Πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης

ΚΕΦ: 2.2&3 Ωφελούµενοι -ειδικές προυποθέσεις (Επιλέξιµες κατοικίες - Ωφελούµενοι)

2.2 Ωφελούμενοι – Εισοδηματικές Κατηγορίες - Επιχορήγηση

Δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν μόνο φυσικά πρόσωπα που:

α. έχουν δικαίωμα κυριότητας (πλήρους ή ψιλής) ή επικαρπίας σε επιλέξιμη κατοικία.

β. πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια των κατηγοριών του Πίνακα 2.2.1.

Στην περίπτωση που η κατοικία για την οποία γίνεται η αίτηση ενοικιάζεται, δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν μόνο ο πλήρης κύριος και ο επικαρπωτής, όπως παρουσιάζεται στις ειδικές περιπτώσεις αιτήσεων της παραγράφου 5.2. Η περίπτωση της δωρεάν παραχώρησης δεν εμπίπτει στον περιορισμό του προηγούμενου εδαφίου.

Ειδικά για την περίπτωση πρόσφατης απόκτησης δικαιώματος πλήρους κυριότητας ή/και επικαρπίας επί του ακινήτου, ο αποκτών το εν λόγω δικαίωμα έχει τη δυνατότητα συμμετοχής στο Πρόγραμμα, με τους όρους και τις προϋποθέσεις που παρουσιάζονται στις ειδικές περιπτώσεις αιτήσεων της παραγράφου 5.2.

Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων εμπράγματων δικαιωμάτων (συγκυριότητα/ επικαρπία) σε επιλέξιμη κατοικία, η αίτηση υποβάλλεται από έναν εκ των συγκυρίων/ επικαρπωτών, μετά από συναίνεση των υπολοίπων. Ο αιτών δηλώνει υπεύθυνα την εξασφάλιση της ανωτέρω συναίνεσης, στο πλαίσιο της δήλωσης του Παραρτήματος V-A.

Πίνακας 2.2.1

Κατη- γορία	Ατομικό «Εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης»	Οικογενειακό «Εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης»	Βασικό Ποσοστό Επιχορήγησης	Αύξηση Επιχορήγησης ανά εξαρτώμενο τέκνο	Μέγιστο Ποσοστό Επιχορήγησης
1	Έως 10.000	Έως 20.000	60%	5%	70%
2	> 10.000 έως 15.000	> 20.000 έως 25.000	50%	5%	70%
3	> 15.000 έως 20.000	> 25.000 έως 30.000	40%	5%	70%
4	> 20.000 έως 25.000	> 30.000 έως 35.000	35%	5%	70%
5	> 25.000 έως 30.000	> 35.000 έως 40.000	30%	5%	50%
6	> 30.000 έως 35.000	> 40.000 έως 45.000	25%	5%	50%
7	> 35.000 έως 40.000	> 45.000 έως 50.000	0%	0%	0%

Τα ανωτέρω φυσικά πρόσωπα καλούνται Ωφελούμενοι του Προγράμματος. Τα ποσοστά επιχορήγησης αφορούν στον τελικό επιλέξιμο προϋπολογισμό παρεμβάσεων. Για το υπόλοιπο ποσοστό έως το 100% του επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων υφίσταται η δυνατότητα χορήγησης δανείου με επιδότηση επιτοκίου (κεφ. 4), στη βάση σχετικού αιτήματος τουΩφελούμενου.

Στην 7^η κατηγορία δεν χορηγείται επιχορήγηση αλλά δάνειο στο 100% του επιλέξιμου προϋπολογισμού και επιδότηση επιτοκίου (κεφ. 4). Δεν είναι δυνατή η υπαγωγή στην 7^η κατηγορία χωρίς την επιλογή δανείου. Σημειώνεται ότι και για αυτήν την 7^η εισοδηματική κατηγορία, τα κόστη για την αμοιβή του ενεργειακού επιθεωρητή, του συμβούλου έργου και κόστη τυχόν μελετών καλύπτονται από τον προϋπολογισμό του «Προγράμματος Άμεσης Ενίσχυσης».

Στην περίπτωση που η κατοικία για την οποία γίνεται η αίτηση ενοικιάζεται, εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κανονισμού 1407/2013 της Επιτροπής ΕΕ για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis), όπου καθορίζονται τα όρια σώρευσης. Απαιτείται από τον Ωφελούμενο (πλήρη κύριο, επικαρπωτή) δήλωση συμμόρφωσης με τον κανονισμό de minimis, όπως αυτός εκάστοτε ισχύει, σύμφωνα με το Παράρτημα (XI) καθώς και προσκόμιση αντίστοιχων δηλώσεων των λοιπών συνιδιοκτητών (πλήρης κύριος, επικαρπωτής), όπως αναλύεται στις ειδικές περιπτώσεις αιτήσεων του κεφαλαίου 5. Επιπλέον, ο Ωφελούμενος (πλήρης κύριος, επικαρπωτής) δεν δικαιούται την επαύξηση της επιχορήγησης λόγω εξαρτώμενων τέκνων, και το συνολικό ποσό της ενίσχυσης (επιχορήγησης, επιδότησης επιτοκίου και ακαθάριστου ισοδύναμου επιχορήγησης - ΑΙΕ) δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 80.000 € στο σύνολο των αιτήσεών του (περίπτωση αίτησης πολυκατοικίας). Η ανωτέρω υποχρέωση προσκόμισης δηλώσεων συμμόρφωσης με τον κανονισμό de minimis υφίσταται και στην περίπτωση βραχυχρόνιων μισθώσεων.

Η κατάταξη στις κατηγορίες του πίνακα 2.2.1 γίνεται με βάση τα εισοδήματα της τελευταίας, από την υποβολή της αίτησης, εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Εάν η ημερομηνία κατά την οποία ο αιτών υποβάλει αίτηση στο πρόγραμμα εμπεριέχεται στην περίοδο υποβολής εμπρόθεσμων δηλώσεων, απαιτείται πριν την υποβολή της αίτησης να έχει ολοκληρωθεί η υποβολή και εκκαθάριση της δήλωσης. Εάν ο αιτών δεν υποχρεούται στην υποβολή δήλωσης κατά το εν λόγω έτος, θα πρέπει να προσκομίσει το αντίγραφο της σχετικής υπεύθυνης δήλωσης που έχει κατατεθεί στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική υπηρεσία (ΔΟΥ). Επίσης θα πρέπει να προσκομίσει υπεύθυνη δήλωση, στην οποία θα δηλώνει ότι κατά το επίμαχο οικονομικό έτος δεν ήταν κάτοικος εξωτερικού ή ήταν κάτοικος εξωτερικού αλλά δεν υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης.

Ως εισόδημα λαμβάνεται το «εισόδημα επιβολής εισφοράς» του τμήματος Γ2 «Εκκ. Ειδ. Εισφοράς Αλληλ.» του εκκαθαριστικού σημειώματος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

Εάν ο ενδιαφερόμενος είναι έγγαμος, η κατάταξη στις κατηγορίες του πίνακα 2.2.1 γίνεται βάσει της στήλης «οικογενειακό εισόδημα».

Για τον υπολογισμό του οικογενειακού εισοδήματος αθροίζονται τα εισοδήματα του υπόχρεου υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, της συζύγου και των τέκνων που έχουν δηλωθεί ως εξαρτώμενα μέλη στην εν λόγω δήλωση και τυχόν υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση.

Επισημαίνεται ότι και στην περίπτωση κατά την οποία η αίτηση υποβάλλεται από πρόσωπο που έχει δηλωθεί ως εξαρτώμενο τέκνο σε «οικογενειακή» φορολογική δήλωση και δηλώνει και το ίδιο εισοδήματα, η κατάταξη στις κατηγορίες του πίνακα 2.2.1 γίνεται συνυπολογίζοντας το συνολικό εισόδημα της οικογένειας στην οποία ανήκει, ως ανωτέρω.

Σε περίπτωση μονογονεϊκής οικογένειας (με προστατευόμενα τέκνα), το εισόδημα του ενδιαφερόμενου συν το τυχόν εισόδημα των τέκνων λογίζεται ως οικογενειακό και βάσει αυτού πραγματοποιείται η κατάταξή του στις κατηγορίες του πίνακα2.2.1.

Η αύξηση του ποσοστού επιχορήγησης γίνεται στη βάση του αριθμού των εξαρτώμενων τέκνων που έχουν δηλωθεί στον πίνακα 8.1 της τελευταίας, από την υποβολή της αίτησης, εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίαςεισοδήματος.

Στην περίπτωση αίτησης πολυκατοικίας, ισχύουν επιπλέον τα εξής:

εφόσον πληρούνται τα εισοδηματικά κριτήρια της κατηγορίας 1, 2 ή 3 τουλάχιστον από το 50% του πλήθους των επιλέξιμων ιδιοκτησιών, οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που βάσει των εισοδημάτων τους εμπίπτουν στην κατηγορία 4 εντάσσονται στην κατηγορία 3, και οι ιδιοκτήτες με εισοδήματα υψηλότερα αυτών της κατηγορίας 4, εντάσσονται στην κατηγορία 4.
Σε διαφορετική περίπτωση, ο κάθε ιδιοκτήτης εντάσσεται στην κατηγορία που αντιστοιχεί στο εισόδημά του και οι ιδιοκτήτες με εισοδήματα που υπερβαίνουν τα εισοδήματα της κατηγορίας 7 μπορούν να αιτηθούν ένταξη στην κατηγορία 7.

2.3 Ειδικές προϋποθέσεις για την υποβολή αιτήσεων

Κάθε Ωφελούμενος μπορεί να υποβάλλει μόνο μια αίτηση.

Επιτρέπεται η υποβολή αιτήσεων για περισσότερες ιδιοκτησίες από το ίδιο πρόσωπο εάν οι επιπλέον της μιας αίτησης αποτελούν μέρος αίτησης/ αιτήσεων που αφορά σε πολυκατοικία.

Για κάθε επιλέξιμη κατοικία πρέπει να υποβληθεί μία μόνο αίτηση.

Η καταχώριση στο πληροφοριακό σύστημα περισσότερων της μίας αιτήσεων για την ίδια επιλέξιμη κατοικία από το ίδιο πρόσωπο ή άλλο συγκύριο οδηγεί, άνευ ετέρου, στην απόρριψη του συνόλου των αιτήσεων και στην περίπτωση αίτησης που έχει συμπεριληφθεί σε απόφαση υπαγωγής, η τελευταία θα ανακληθεί. Στο ανωτέρω πλαίσιο δεν μπορούν να υποβληθούν περισσότερες της μίας αίτησης για την ίδια πολυκατοικία.

Σε περίπτωση που έχει γίνει υπαγωγή για μια κατοικία στο Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ΄Οίκον» της προγραμματικής περιόδου 2007-2013 και το έργο είναι ολοκληρωμένο, στο πλαίσιο του Προγράμματος, δεν μπορεί να υποβληθεί αίτηση για την εν λόγω κατοικία στο παρόν Πρόγραμμα.

Επιτρέπεται η υποβολή αίτησης σε κατοικία που έχει γίνει υπαγωγή στο Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ΄Οίκον» της προγραμματικής περιόδου 2007-2013, μόνο εάν αυτή αποτελεί μέρος αίτησης που αφορά σε πολυκατοικία, και όχι για τις παρεμβάσεις που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του ανωτέρω προγράμματος.

Ο έλεγχος για την τήρηση των ανωτέρω αφορά το σύνολο των αιτήσεων που θα υποβληθούν στο πρόγραμμα και πραγματοποιείται από το Δικαιούχο πριν την έκδοση της οικείας απόφασης υπαγωγής.

ΈναρξηΕπιλεξιμότητας

Ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίζεται η ημερομηνία έκδοσης του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) κατάταξης του ακινήτου (παρ. 2.1.2). Ωστόσο, δεν είναι επιλέξιμα έργα τα οποία, βάσει των προσκομιζόμενων παραστατικών δαπάνης, έχουν ολοκληρωθεί ως προς το φυσικό αντικείμενο ή έχουν εκτελεστεί πλήρως μέχρι και την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.

ΚΕΦ: 2.1. Επιλέξιµες Κατοικίες Επιλέξιµες κατοικίες - Ωφελούµενοι )

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Επιλέξιμες Κατοικίες – Ωφελούμενοι – Εισοδηματικές Κατηγορίες - Επιχορήγηση - Έναρξη Επιλεξιμότητας

2.1 ΕπιλέξιμεςΚατοικίες

2.1.1 Ορισμοί

Για τις ανάγκες του Προγράμματος ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

- Μονοκατοικία: Το ενιαίο κτήριο που περιλαμβάνει μία ιδιοκτησία, που διατάσσεται σε μία ή περισσότερες στάθμες, με κύρια χρήση κατοικίας. Στον ορισμό της μονοκατοικίας εμπίπτουν και οι περιπτώσεις κτηρίων μικτής χρήσης με χρήσεις άλλες από κατοικία στη στάθμη του ισόγειου / ημιυπόγειου / ημιώροφου με ανεξάρτητη πρόσβαση (π.χ. καταστήματα, εργαστήρια κ.ά. με είσοδο από το δρόμο).

Εκδίδεται ΠΕΑ

α) για «Ολόκληρο Κτήριο» και χρήση «Μονοκατοικία» εάν πρόκειται για ολόκληρο το κτήριο ή

β) για «Κτηριακή μονάδα» και χρήση «Μονοκατοικία» εάν πρόκειται για το τμήμα του κτηρίου που αφορά στην μοναδική κατοικία του κτηρίου.

- Πολυκατοικία: Το ενιαίο κτήριο που περιλαμβάνει περισσότερες από μία κτηριακές μονάδες - ιδιοκτησίες με κύρια χρήση κατοικίας, σε οριζόντια ή/και κατακόρυφη διάταξη. Στον ορισμό της πολυκατοικίας εμπίπτουν και οι περιπτώσεις κτηρίων κατοικίας που περιλαμβάνουν και χρήσεις άλλες από κατοικία στηστάθμη του ισόγειου / ημιυπόγειου / ημιώροφου με ανεξάρτητη πρόσβαση (π.χ. καταστήματα, εργαστήρια κ.ά. με είσοδο από το δρόμο).

Εκδίδεται ΠΕΑ για «Ολόκληρο Κτήριο» και χρήση «Πολυκατοικία» εάν πρόκειται για ολόκληρο το κτήριο ή το τμήμα του που αφορά στο σύνολο των κατοικιών του κτηρίου.

- Διαμέρισμα: κτηριακή μονάδα – ιδιοκτησία (κατοικία) εντός κτηρίου με χρήση πολυκατοικίας.

Εκδίδεται ΠΕΑ για «Κτηριακή μονάδα» και χρήση «Πολυκατοικία» και αναγράφεται τίτλος για την κτηριακή μονάδα (π.χ. Διαμέρισμα Α1).

Επιλέξιμη κατοικία είναι η μονοκατοικία, η πολυκατοικία καθώς και το μεμονωμένο διαμέρισμα. Επισημαίνεται ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες του κτηρίου που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία (π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτηρίου)

2.1.2 Γενικές Προϋποθέσεις Επιλεξιμότητας Κατοικίας

Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις :

Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της πλέον πρόσφατης (πριν την υποβολή της αίτησης) εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1), του προσώπου που τηχρησιμοποιεί.
Υφίσταται νόμιμα. Στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης της κατοικίας δε διαθέτει οικοδομική άδεια ή αυτή δεν ανταποκρίνεται στην τρέχουσα κατάσταση της κατοικίας, θα πρέπει να προσκομισθεί σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει ότι η εν λόγω κατοικία υφίσταται νόμιμα¹. (1 Επιλέξιμες είναι και οι κατοικίες της παρ.2, του άρθρου 82 του ν. 4495/2017 (ΦΕΚ 167/Α΄/03.11.2017) (για την περίπτωση ζ της παρ.2 του παραπάνω άρθρου πρέπει να έχει καταβληθεί το σύνολο του ενιαίου ειδικού προστίμου).)
Έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ), το οποίο έχει εκδοθεί μετά την 26.11.2017 (27.11.2017 η ημερομηνία ενεργοποίησης του πληροφοριακού συστήματος έκδοσης Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης βάσει του ΚΕνΑΚ που έχει εγκριθεί με την απόφαση ΔΕΠΕΑ/οικ. 178581/30.06.2017, ΦΕΚ Β’ 2367/12.07.2017) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση τηςΔ.
Δεν έχει κριθείκατεδαφιστέα.

Σε περίπτωση που από τα στοιχεία της πλέον πρόσφατης (πριν την υποβολή της αίτησης) εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του επικαρπωτή/ κύριου προκύπτει ότι το ακίνητο δεν ήταν σε χρήση (κενό διαμέρισμα, κενή μονοκατοικία) το εν λόγω φορολογικό έτος, δύναται για την πιστοποίηση της κύριας χρήσης κατοικίας να χρησιμοποιηθούν αντίστοιχα δικαιολογητικά ενός εκ των δύο προηγούμενων φορολογικών ετών από το έτος βάσει των εισοδημάτων του οποίου αξιολογείται ηαίτηση.

Η περίπτωση πρόσφατης απόκτησης δικαιώματος επί του ακινήτου παρουσιάζεται στις ειδικές περιπτώσεις αιτήσεων του κεφαλαίου 5.

Επισημαίνεται ότι λόγω των ηλεκτρονικών διασταυρώσεων των στοιχείων κατοικίας που καταχωρούνται στην αίτηση με τα αντίστοιχα στοιχεία που έχουν δηλωθεί στην φορολογική αρχή, είναι απαραίτητο στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του ενοίκου (Ε1) και στη δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) να εμπεριέχεται ο αριθμός παροχής ηλεκτρικού ρεύματος του ακινήτου.

Τα δικαιολογητικά για την πιστοποίηση των ανωτέρω αναφέρονται στο Παράρτημα Ι.

2.1.3 Ειδικές Προϋποθέσεις Επιλεξιμότητας για Πολυκατοικίες

Στο πλαίσιο του προγράμματος και δεδομένου ότι:

α. το ενδιαφέρον από ενεργειακής πλευράς εστιάζεται στην λειτουργική συμπεριφορά του κτηρίου ως ενιαίο σύνολο ανά χρήση και

β. σε πολλές κατηγορίες κτηρίων για το επιτρεπτό της υλοποίησης παρεμβάσεων έχει εφαρμογή ο αστικός κώδικας και ειδικότερες συμφωνίες μεταξύ ιδιωτών,

για να χαρακτηρισθεί μία πολυκατοικία επιλέξιμη κατοικία θα πρέπει να πληρούνται σωρευτικά τα ακόλουθα

Μετά από απόφαση γενικής συνέλευσης, υποβάλλεται σχετική αίτηση από εκπρόσωπο του συνόλου των ιδιοκτητών των διαμερισμάτων με στοιχεία σχετικά με την ικανοποίηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας του τμήματος του κτηρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία, όπως περιγράφονται στο κεφάλαιο 2.1.2, καθώς και επιμέρους αιτήσεις από καθένα από τους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που επιθυμούν να ενταχθούν στοΠρόγραμμα.
Υποβάλλεται Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης που αφορά συνολικά στο τμήμα του κτηρίου που χρησιμοποιείται ωςκατοικία.
Πραγματοποιούνται κοινόχρηστες παρεμβάσεις ενεργειακήςαναβάθμισης.
Οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που δεν εντάσσονται ή δε θέλουν να συμμετέχουν στο πρόγραμμα συμμετέχουν στην υλοποίηση των παρεμβάσεων που έχουν δηλωθεί στην Απόφαση Γενικής Συνέλευσης Πολυκατοικίας με ίδιακεφάλαια.

ΚΕΦ :1.2 Περιγραφή - Διάρκεια (Περιγραφή )

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Περιγραφή – Προϋπολογισμός – Διάρκεια Προγράμματος

1.2 Σύντοµη περιγραφή - Διάρκεια Προγράµµατος

Το Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» (στο εξής Πρόγραμμα), είναι σύμφωνο με

Τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (ΕΕ), αριθ. 1303/2013 (ΕΕ L347/20.12.2013) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2013 περί καθορισμού κοινών διατάξεων για τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία(ΕΔΕΤ).
Τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1301/2013 (ΕΕ L347/20.12.2013) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ),

Το Πρόγραμμα ικανοποιεί το θεματικό στόχο 4 που θέτει η στρατηγική της Ευρώπης 2020, που αφορά στην «υποστήριξη της μετάβασης προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε όλους τους τομείς». Ειδικότερα, το Πρόγραμμα εντάσσεται στο θεματικό στόχο 4γ μέσω του οποίου προωθείται η στήριξη της ενεργειακής απόδοσης, της έξυπνης διαχείρισης της ενέργειας και της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις δημόσιες υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων κτηρίων, και στον τομέα της στέγασης.

Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από πόρους του ΕΤΠΑ και εθνικούς πόρους, και χορηγεί κίνητρα με τη μορφή επιχορήγησης (άμεση ενίσχυση) και δανείου (Ταμείο «Εξοικονομώ ΙΙ») με επιδότηση του επιτοκίου. Η συνδυαστική χρήση των ανωτέρω κινήτρων είναι σύμφωνη με τις παραγράφους 8 και 9 του άρθρου 37 καθώς και του άρθρου 38 του ανωτέρω Κανονισμού 1303/2013, όπου ρητά αναφέρεται ότι τα ΕΔΕΤ μπορούν να χρησιμοποιούνται για την υποστήριξη μέσων χρηματοοικονομικής τεχνικής (π.χ. Ταμείων), τα οποία εφαρμόζονται για να υποστηρίξουν επενδύσεις, που αναμένεται να είναι οικονομικά βιώσιμες και δεν συγκεντρώνουν επαρκή χρηματοδότηση από πηγές της αγοράς. Τα μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής μπορούν να συνδυάζονται με επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις επιτοκίου και επιδοτήσεις προμηθειών εγγύησης.

Η υλοποίηση του Προγράμματος στηρίζεται στην εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου που έχει διαμορφωθεί με τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕνΑΚ, ΔΕΠΕΑ/οικ. 178581/30.06.2017, ΦΕΚ Β’ 2367/12.07.2017), κατ’ εξουσιοδότηση του Ν. 4122/2013 (ΦΕΚ 42/Α’/19.02.2013), που αφορά στην ενεργειακή απόδοση κτιρίων, και το Ν. 4409/2016 (ΦΕΚ 136/Α’/28.07.2016), για τους Ενεργειακούς Επιθεωρητές, με στόχο τον ορθό προσδιορισμό των ενεργειακών αναγκών των κτηρίων καθώς και των αναγκαίων παρεμβάσεων που θα οδηγήσουν στη μεγιστοποίηση της εξοικονομούμενης ενέργειας, καθώς και την υπ’ αριθμ. ΔΕΠΕΑ/οικ. 182365/17.11.2017 (ΦΕΚ Β’ 4003/17.11.2017) απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος & Ενέργειας με τίτλο «Έγκριση και εφαρμογή των Τεχνικών Οδηγιών ΤΕΕ για την Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων», όπως ισχύει. Η εφαρμογή του Προγράμματος στο πλαίσιο του εν λόγω θεσμικού πλαισίου εξασφαλίζει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο υλοποίησης δράσεων εξοικονόμησηςενέργειας.

Το Πρόγραμμα συνίσταται στην παροχή κινήτρων για παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό κτηριακό τομέα, με στόχο την μείωση των ενεργειακών αναγκών. Το Πρόγραμμα αφορά σε κτήρια που διαθέτουν οικοδομική άδεια ή άλλο νομιμοποιητικό έγγραφο, χρησιμοποιούνται ως κύρια κατοικία και των οποίων οι ιδιοκτήτες πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια. Ειδικότερα, το Πρόγραμμα περιλαμβάνει επτά (7) κατηγορίες κινήτρων στις οποίες οι Ωφελούμενοι εντάσσονται ανάλογα με το εισόδημα επιβολής εισφοράς της τελευταίας, από την υποβολή της αίτησης, εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

Η υποβολή της αίτησης, η παρακολούθηση της υλοποίησης των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας και ολοκλήρωσης του έργου συμπεριλαμβανομένης της προσκόμισης των δικαιολογητικών για την πιστοποίηση ολοκλήρωσης του έργου μπορεί να ανατίθεται από τους δυνητικά Ωφελούμενους σε σύμβουλοέργου.

Κάθε φυσικό πρόσωπο που επιθυμεί να συμμετάσχει στο Πρόγραμμα εξετάζει εάν πληροί τα κριτήρια του Κεφαλαίου 2, συγκεντρώνει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά (Παράρτημα Ι) και συμπληρώνει στο πληροφοριακό σύστημα της επίσημης διαδικτυακής πύλης του Προγράμματος http://exoikonomisi.ypen.grτην αίτηση επιλέγοντας εάν επιθυμεί χορήγηση δανείου καθώς και το χρηματοπιστωτικό οργανισμό. Επίσης απευθύνεται σε Ενεργειακό Επιθεωρητή ώστε να διενεργηθεί η πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση της ιδιοκτησίας τους και να εκδοθεί το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ΠΕΑ).

Επιλέξιμες είναι οι παρεμβάσεις που πραγματοποιούνται μετά την έκδοση του ΠΕΑ της πρώτης ενεργειακής επιθεώρησης (ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας). Μέρος των παρεμβάσεων δύναται να πραγματοποιηθούν και πριν από την έκδοση της απόφασης υπαγωγής, με αποκλειστική ευθύνη τουΩφελούμενου.

Οι δυνητικά Ωφελούμενοι (ή οι σύμβουλοι του έργου) αναρτούν στο πληροφοριακό σύστημα του Προγράμματος στοιχεία που αφορούν στο ΠΕΑ, στις παρεμβάσεις που έχουν προκύψει από το ΠΕΑ και οδηγούν στην επίτευξη του ενεργειακού στόχου, το αντίστοιχο

κόστος αυτών καθώς και λοιπά δικαιολογητικά. Διενεργείται αυτόματος έλεγχος των στοιχείων που εισήχθησαν στο πληροφοριακό σύστημα του Προγράμματος και εφόσον διασταυρωθεί η εγκυρότητα αυτών γίνεται η υπαγωγή των αιτήσεων στο Πρόγραμμα.

Μετά την υλοποίηση των παρεμβάσεων, οι Ωφελούμενοι απευθύνονται εκ νέου σε Ενεργειακό Επιθεωρητή, ώστε να διενεργηθεί δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση της ιδιοκτησίας τους και να εκδοθεί νέο ΠΕΑ (Β’ ΠΕΑ). Βάσει του Β’ ΠΕΑ και κατόπιν της διαπίστωσης επίτευξης του ενεργειακού στόχου καταβάλλονται στους Ωφελούμενους τα κίνητρα του Προγράμματος.

Η δαπάνη για το κόστος των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων, η δαπάνη του συμβούλου έργου καθώς και τυχόν δαπάνες μελετών, καλύπτονται από το Πρόγραμμα υπό την προϋπόθεση υπαγωγής της αίτησης και επίτευξης του ελάχιστου ενεργειακού στόχου του προγράμματος.

Η υποβολή αιτήσεων ορίζεται μέχρι εξαντλήσεως των κεφαλαίων του Προγράμματος ανά Περιφέρεια και όχι μετά την 31.12.2021.

Τα έργα των Ωφελούμενων (φυσικό και οικονομικό αντικείμενο) θα πρέπει να ολοκληρώνονται σε διάστημα εννέα (9) μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής.

Η επιλεξιμότητα υποβαλλόμενων δαπανών για την ολοκλήρωση των έργων των Ωφελουμένων του προγράμματος λήγει την 16.06.2023.

Η επιλεξιμότητα των δαπανών του Προγράμματος λήγει την 31.12.2023, σύμφωνα με το άρθρο 65 του κανονισμού 1303/2013, όπως κάθε φορά ισχύει.

ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Το Πρόγραµµα «Εξοικονόµηση κατ’ Οίκον» (στο εξής Πρόγραµµα), βασίζεται στο νέο

Ευρωπαϊκό Κανονισµό (ΕΚ), αριθ. 397/2009 (ΕΕ L126/21.05.2009) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 6ης Μαΐου 2009, µε τον οποίο τροποποιείται ο Κανονισµός αριθ. 1080/2006, βάσει του οποίου παρέχεται η δυνατότητα χρηµατοδότησης,

µέσω του Ευρωπαϊκού Ταµείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, δράσεων βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας και χρήσης ανανεώσιµων πηγών ενέργειας στα κτήρια του οικιακού τοµέα καθώς και στον Κανονισµό αριθ. 539/2010 της 16ης Ιουνίου 2010 (ΕΕ

L158/24.6.2010), µε τον οποίο τροποποιείται ο Κανονισµός αριθ. 1083/2006, βάσει του οποίου παρέχεται η δυνατότητα δαπανών από τα διαρθρωτικά ταµεία για τη χρηµατοδότηση Ταµείων ή άλλων συστηµάτων κινήτρων σχετικών µε τις ανωτέρω δράσεις.

Η υλοποίηση του Προγράµµατος στηρίζεται στην εφαρµογή του θεσµικού πλαισίου που έχει διαµορφωθεί πρόσφατα, κατ’ εξουσιοδότηση του Ν. 3661/2008, µε τον Κανονισµό Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (KENAK, Δ6/Β/5825/30.03.2010, ΦΕΚ Β’ 407) και το Π.Δ. 100/30.09.2010 (ΦΕΚ Α’ 177) για τους Ενεργειακούς Επιθεωρητές, µε στόχο τον ορθό προσδιορισµό των ενεργειακών αναγκών των κτηρίων καθώς και των αναγκαίων παρεµβάσεων που θα οδηγήσουν στη µεγιστοποίηση της εξοικονοµούµενης ενέργειας. Η συνδυασµένη εφαρµογή του Προγράµµατος και του εν λόγω θεσµικού πλαισίου εξασφαλίζει ένα ολοκληρωµένο πλαίσιο υλοποίησης δράσεων εξοικονόµησης ενέργειας.

Το Πρόγραµµα συνίσταται στην παροχή κινήτρων (Κεφάλαιο 4) για παρεµβάσεις εξοικονόµησης ενέργειας (Κεφάλαιο 3) στον οικιακό κτηριακό τοµέα, µε στόχο την µείωση των ενεργειακών αναγκών. Το Πρόγραµµα αφορά σε κτήρια που διαθέτουν οικοδοµική

άδεια ή άλλο νοµιµοποιητικό έγγραφο, βρίσκονται σε περιοχές µε τιµή ζώνης µικρότερη ή ίση των 2.100 €/ τ.µ., χρησιµοποιούνται ως κατοικία και των οποίων οι ιδιοκτήτες πληρούν συγκεκριµένα εισοδηµατικά κριτήρια (Κεφάλαιο 2). Ειδικότερα, το Πρόγραµµα περιλαµβάνει τρεις κατηγορίες κινήτρων (Α1’, Α2’ και Β’), στις οποίες οι Ωφελούµενοι εντάσσονται ανάλογα µε το εισόδηµά τους (Κεφάλαιο 4). Κάθε φυσικό πρόσωπο που επιθυµεί να συµµετάσχει στο Πρόγραµµα εξετάζει εάν πληροί τα κριτήρια του Κεφαλαίου 2 και προετοιµάζεται για το Πρόγραµµα σε συνεργασία µε χρηµατοπιστωτικό οργανισµό για την εξέταση της πιστοληπτικής του ικανότητας (Παράγραφος 5.1). Στην πρώτη φάση της διαδικασίας (Α’ Φάση), οι δυνητικά Ωφελούµενοι απευθύνονται σε Ενεργειακό Επιθεωρητή ώστε να διενεργηθεί η πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση της ιδιοκτησίας τους και να εκδοθεί το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) (Παράγραφος 5.2).

Επιλέξιµες είναι οι παρεµβάσεις που πραγµατοποιούνται µετά την έκδοση του ΠΕΑ της πρώτης ενεργειακής επιθεώρησης (ηµεροµηνία έναρξης επιλεξιµότητας). Οι παρεµβάσεις δύνανται να πραγµατοποιηθούν και πριν από την έκδοση της απόφασης υπαγωγής µε αποκλειστική ευθύνη του Ωφελούµενου.

Στη δεύτερη φάση (Β’ Φάση), οι δυνητικά Ωφελούµενοι υποβάλλουν σε συνεργαζόµενο χρηµατοπιστωτικό οργανισµό αίτηση υπαγωγής στο Πρόγραµµα (Παράγραφος 5.3). Διενεργείται έλεγχος των στοιχείων και δικαιολογητικών της αίτησης από το χρηµατοπιστωτικό οργανισµό και προωθείται προς έγκριση στο Δικαιούχο (ΕΤΕΑΝ Α.Ε.). Η υπαγωγή των αιτήσεων στο Πρόγραµµα γίνεται βάσει του πίνακα που καταρτίζει ο Δικαιούχος, όπως περιγράφεται στην παράγραφο 6.2.

Μετά την υλοποίηση των παρεµβάσεων, οι Ωφελούµενοι απευθύνονται σε Ενεργειακό Επιθεωρητή, ώστε να διενεργηθεί δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση της ιδιοκτησίας τους και να εκδοθεί νέο ΠΕΑ. Βάσει του νέου ΠΕΑ και κατόπιν της διαπίστωσης επίτευξης του ελάχιστου ενεργειακού στόχου του προγράµµατος (Κεφάλαιο 3) καταβάλλονται στους Ωφελούµενους τα κίνητρα του Προγράµµατος (Κεφάλαιο 7).

Η υποβολή της αίτησης, η παρακολούθηση της υλοποίησης των παρεµβάσεων εξοικονόµησης ενέργειας και ολοκλήρωσης του έργου συµπεριλαµβανοµένης της προσκόµισης των δικαιολογητικών έως την τελική εκταµίευση µπορεί να ανατίθεται από τους δυνητικά Ωφελούµενους σε σύµβουλο έργου.

Το σύνολο της δαπάνης για το κόστος των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων καθώς και της δαπάνης του συµβούλου έργου, καλύπτεται από το Πρόγραµµα υπό την προϋπόθεση υπαγωγής της αίτησης και επίτευξης του ελάχιστου ενεργειακού στόχου του προγράµµατος (Κεφάλαιο 3).

Η υποβολή αιτήσεων ορίζεται µέχρι εξαντλήσεως των κεφαλαίων του Προγράµµατος ανά Περιφέρεια.

Η επιλεξιµότητα των δαπανών του Προγράµµατος λήγει την 31.12.2015, σύµφωνα µε το άρθρο 56 παρ. 1 του κανονισµού 1083/2006, όπως κάθε φορά ισχύει.

Το Πρόγραµµα ολοκληρώνεται µετά την επανεπένδυση των πόρων του Ταµείου

Χαρτοφυλακίου (Κεφαλαίου) µε την επωνυµία «Ταµείο Εξοικονοµώ κατ’ οίκον», που

προβλέπεται στην Κοινή Υπουργική Απόφαση 31654/ΕΥΘΥ1415/20.7.2010 (ΦΕΚ Β’ 1262), άπαξ ή σταδιακά. Η επανεπένδυση των πόρων, ανά Περιφέρεια, γίνεται στη βάση νέων κύκλων υποβολής αιτήσεων που θα καθοριστούν από τον Δικαιούχο µετά από

έγκριση της επενδυτικής επιτροπής του Ταµείου Χαρτοφυλακίου (Κεφαλαίου) επικαιροποιώντας αναλόγως χρονικά κριτήρια και προθεσµίες επιλεξιµότητας και υλοποίησης του προγράµµατος.

ΚΕΦ: 1.3 Προϋπολογισµός και περιφερειακή κατανοµή (Περιγραφή)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Περιγραφή – Προϋπολογισμός – Διάρκεια Προγράμματος

1.3 Συνολικός προϋπολογισμός Προγράμματος και Περιφερειακήκατανομή

Το Πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ)) και από Εθνικούς Πόρους, μέσω των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (ΠΕΠ) και του Επιχειρησιακού Προγράμματος

«Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία» (Ε.Π.Αν.Ε.Κ.) του ΕΣΠΑ 2014- 2020. Η συνολική Δημόσια Δαπάνη του Προγράμματος ανέρχεται σε 292,43 εκ. € (248,06 εκ. ευρώ από το ΕΠΑNΕΚ- Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία»- και 44,37 εκ. ευρώ από τα ΠΕΠ - Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα). Οι πόροι των ΠΕΠ (πλην του Βορείου Αιγαίου) βρίσκονται υπό την αίρεση ένταξης των αντίστοιχων πράξεων στα Επιχειρησιακά Προγράμματα, στη βάση των προσκλήσεων που έχουν εκδοθεί.

Στον πίνακα δίνεται η ενδεικτική κατανομή, ανά Περιφέρεια της χώρας, του προϋπολογισμού των 292,43 εκ. € από τους πόρους του «Ταμείου Εξοικονομώ II», που αφορά κυρίως σε χορήγηση δανείων για την υλοποίηση παρεμβάσεων και επιδότηση επιτοκίου, καιτου «Προγράμματος Άμεσης Ενίσχυσης», που αφοράεπιχορήγηση

κεφαλαίου για την υλοποίηση παρεμβάσεων και κόστος ενεργειακών επιθεωρήσεων, μελετών και συμβούλου έργου. Για την περιφερειακή κατανομή έχει ληφθεί υπόψη η συνεισφορά των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων των Περιφερειών και το πλήθος κτηρίων και νοικοκυριών των Περιφερειών, καθώς καιη κατανομή των πόρων του ΕΠ

«Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία», βάσει της Κοινής Υπουργικής Απόφασης σύστασης του «Ταμείου Εξοικονομώ ΙΙ».

Περιφέρεια	Ταμείο Εξοικονομώ ΙΙ	Πρόγραμμα Άμεσης Ενίσχυσης
Περιφέρεια	Πόροι ΕΠΑΝΕΚ	Πόροι Περιφερειών (1)	Πόροι ΕΠΑΝΕΚ	Προϋπολογισμός Προγράμματος Άμεσης Ενίσχυσης
ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ	42.996.243,78	0,00	17.645.444,51	17.645.444,51
ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ		0,00	38.531.889,04	38.531.889,04
ΗΠΕΙΡΟΥ		4.500.000,00	9.903.055,59	14.403.055,59
ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ		0,00	18.725.777,85	18.725.777,85
ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ		1.000.000,00	12.243.777,83	13.243.777,83
ΑΤΤΙΚΗΣ	12.576.525,58	14.737.840,00	36.011.111,25	50.748.951,25
ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ	2.235.826,59	4.194.378,00	3.241.000,01	7.435.378,01
ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ	1.824.876,17	2.000.000,00	10.263.166,71	12.263.166,71
ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ	8.366.527,88	0,00	6.662.055,58	6.662.055,58
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ		1.500.000,00	10.983.388,93	12.483.388,93
ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ		2.937.500,00	3.241.000,01	6.178.500,01
ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ		7.500.000,00	4.321.333,35	11.821.333,35
ΚΡΗΤΗΣ		6.000.000,00	8.282.555,59	14.282.555,59
ΣΥΝΟΛΟ	68.000.000,00	44.369.718,00	180.055.556,25	224.425.274,25

(1) Βάσει των αντίστοιχων προσκλήσεων των Διαχειριστικών Αρχών/ της ένταξης για την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου

Στον ανωτέρω προϋπολογισμό συμπεριλαμβάνονται τα διαχειριστικά κόστη του Δικαιούχου, καθώς και τα διαχειριστικά κόστη των Ενδιάμεσων Χρηματοπιστωτικών Οργανισμών (Ε.Χ.Ο.) για τη διαχείριση φακέλου δανείου.

Τα κόστη του Προγράμματος για την αμοιβή του ενεργειακού επιθεωρητή, του συμβούλου έργου και κόστη τυχόν μελετών καλύπτονται από τον προϋπολογισμό του

«Προγράμματος Άμεσης Ενίσχυσης», για όλες τις κατηγορίες Ωφελουμένων του κεφαλαίου 2, συμπεριλαμβανομένου και της 7^ης εισοδηματικήςκατηγορίας.

Στο πλαίσιο του προγράμματος, οι ανωτέρω πόροι δύναται να συνδυασθούν με άλλους εθνικούς πόρους για την υλοποίηση παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας σε επιλέξιμες κατοικίες.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Περιγραφή - Προϋπολογισµός - Διάρκεια Προγράµµατος

1.3 Συνολικός προϋπολογισµός Προγράµµατος και περιφερειακή κατανοµή

Το Πρόγραµµα συγχρηµατοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταµείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ)) και από Εθνικούς Πόρους, µέσω των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραµµάτων (ΠΕΠ) και των Επιχειρησιακών Προγραµµάτων «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηµατικότητα» (Ε.Π.Α.Ε.) και «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» (Ε.Π.ΠΕΡ.Α.Α.) του ΕΣΠΑ 2007-2013. Η συνολική Δηµόσια Δαπάνη του Προγράµµατος ανέρχεται σε 396 εκ. €. Στον παρακάτω πίνακα δίνεται η ενδεικτική κατανοµή του προϋπολογισµού των 396 εκ. € στο «Ταµείο Εξοικονοµώ κατ’ Οίκον», που αφορά κυρίως επιστρεπτέες ενισχύσεις (δάνειο), και στο «Πρόγραµµα Άµεσης Ενίσχυσης», που αφορά µη επιστρεπτέες ενισχύσεις (επιχορήγηση κεφαλαίου και κόστος επιθεωρήσεων), καθώς και ανά Περιφέρεια της χώρας. Για την περιφερειακή κατανοµή έχει ληφθεί υπόψη η συνεισφορά των Επιχειρησιακών Προγραµµάτων των Περιφερειών βάσει της Κοινής Υπουργικής Απόφασης σύστασης του Ταµείου «Εξοικονοµώ κατ’ οίκον», καθώς και το πλήθος κτηρίων και νοικοκυριών των Περιφερειών.

Στον παρακάτω προϋπολογισµό του «Ταµείου Εξοικονοµώ κατ’ Οίκον» συµπεριλαµβάνονται τα διαχειριστικά κόστη του Προγράµµατος για τον Δικαιούχο, και τη διαχείριση φακέλου δανείου. Στον ανωτέρω προϋπολογισµό του «Προγράµµατος Άµεσης Ενίσχυσης» συµπεριλαµβάνονται τα κόστη του Προγράµµατος για την αµοιβή του ενεργειακού επιθεωρητή και του συµβούλου έργου. Ο ενδεικτικός επιµερισµός του προϋπολογισµού του προγράµµατος ανά Επιχειρησιακό Πρόγραµµα και ανά Περιφέρεια παρουσιάζεται στο Παράρτηµα ΧΙII.

ΚΕΦ: 1.1 Σκοπιμότητα ( Περιγραφή )

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Περιγραφή – Προϋπολογισμός – Διάρκεια Προγράμματος

Σύμφωνα με στοιχεία του έτους 2012, ο κτιριακός τομέας (οικιακός και τριτογενής) ευθύνεται για το 45% της συνολικής εγχώριας κατανάλωσης ενέργειας (Έκθεση μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την κινητοποίηση επενδύσεων για την ανακαίνιση του αποτελούμενου από κατοικίες και εμπορικά κτίρια, δημόσια και ιδιωτικά, εθνικού κτιριακού αποθέματος, του Άρθρου 4 της Οδηγίας 27/2012/ΕΕ, Δεκέμβριος2014).

Κατανομή της τελικής ενεργειακής κατανάλωσης ανά χρήση, έτος 2012

Οι κατοικίες / νοικοκυριά αποτελούν έναν από τους πλέον σημαντικούς καταναλωτές ενέργειας στη χώρα, καθώς αντιπροσωπεύουν το 83,68% του συνολικού αριθμού της ποσότητας του κτιριακού αποθέματος (ανακοίνωση αποτελεσμάτων Απογραφής Πληθυσμού – Κατοικιών 2011, ΕΛΣΤΑΤ).

Καθοριστικός παράγοντας στην κατανάλωση ενέργειας είναι η παλαιότητα των κτιρίων. Ειδικότερα, το 55% των κτιρίων με χρήση κατοικίας έχει κατασκευαστεί πριν το έτος 1980, δηλαδή είναι θερμικά απροστάτευτα, ενώ λόγω της οικονομικής ύφεσης, ο αριθμός των κτιρίων που έχει κατασκευαστεί μετά το 2010, με τις ελάχιστες απαιτήσεις του ΚΕνΑΚ, είναι μόλις το 1,5% του συνολικού αποθέματος κανονικών κατοικιών που χρησιμοποιούν τα νοικοκυριά. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 83,82% των κτιρίων που έχουν κατασκευαστεί πριν το έτος 1980 είναι κατηγορίας Η, σύμφωνα με τα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης που είχαν εκδοθεί έως το έτος 2014 (στοιχεία ΥΠΕΚΑ), ενώ τα κτίρια που κατασκευάστηκαν τις επόμενες τρεις δεκαετίες ήταν σε μεγάλο ποσοστό κατηγορίας Γ ή Δ.

Η ανακαίνιση του κτιριακού αποθέματος για την επίτευξη υψηλής ενεργειακής απόδοσης, εκτός από την εξοικονόμηση ενέργειας και τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, παρέχει πρόσθετα οφέλη και σε άλλους οικονομικούς και κοινωνικούς τομείς, όπως η ενεργειακή ασφάλεια, η καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας, η απασχόληση και η υγεία.

Σε συνέχεια του προγράμματος «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον» της προγραμματικής περιόδου 2007-2013 που είχε σαν αποτέλεσμα την ενεργειακή αναβάθμιση πλέον των εξήντα χιλιάδων κατοικιών, με χρήση και εθνικών πόρων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και των εσόδων από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, και με γνώμονα την ολοκληρωμένη παρέμβαση εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό κτιριακό τομέα και έχοντας ως κύριο στόχο τη μείωση των ενεργειακών αναγκών των κτιρίων, των εκπομπών ρύπων που συμβάλλουν στην επιδείνωση του φαινομένου του θερμοκηπίου και την επίτευξη καθαρότερου περιβάλλοντος, σχεδιάστηκε το Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ΄ Οίκον ΙΙ».

ΤΟ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ :

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Περιγραφή - Προϋπολογισµός - Διάρκεια Προγράµµατος

1.1 Σκοπιµότητα

Ο τοµέας των κτηρίων και ο τοµέας των µεταφορών αποτελούν τους µεγαλύτερους καταναλωτές ενέργειας στη χώρα. Τα κτήρια στην Ελλάδα ευθύνονται για το 36 % της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης ενώ, κατά την περίοδο 2000-2005, αύξησαν την ενεργειακή τους κατανάλωση κατά 24% φθάνοντας τα 8,54 Mtoe, που αποτελεί µία από τις µεγαλύτερες αυξήσεις ενεργειακής κατανάλωσης κτηρίων στην Ευρώπη (Μελέτη Πανεπιστηµίου Αθηνών Τµήµα Φυσικής για το τ. Υπ. Ανάπτυξης, «Σχέδιο Δράσης σχετικά µε την εξοικονόµηση ενέργειας στον κτηριακό τοµέα», Δεκέµβριος 2008).

Η ηλεκτρική κατανάλωση ενέργειας στον οικιακό τοµέα συµµετέχει κατά 27% στο σύνολο της τελικής κατανάλωσης του Μ.Ο. της πενταετίας 2001-2005 του οικιακού τοµέα, ενώ το υπόλοιπο 73% δαπανάται για τις θερµικές ανάγκες, κυρίως για θέρµανση χώρων και ζεστό νερό χρήσης (ΣΔΕΑ - δηµοσιευµένα ενεργειακά στοιχεία της EUROSTAT Statistical Office of the European Communities - Energy statistics4 Αύγουστος 2007 Παράρτηµα Α).

Η εικόνα αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην παλαιότητα των κτηρίων, καθώς και στην ενεργειακή «συµπεριφορά» των ενοίκων. Επιπλέον, σύµφωνα µε το βασικό σενάριο αναφοράς για την εξέλιξη της ζήτησης του Σχεδίου Δράσης Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΔΕΑ), η κατανάλωση στα κτήρια του οικιακού τοµέα αυξάνεται ετησίως µε ρυθµό 2% περίπου. Υφίσταται, εποµένως, ιδιαιτέρως σηµαντικό περιθώριο εξοικονόµησης ενέργειας στον οικιακό κτηριακό τοµέα.

Η ελλιπής, από ενεργειακής πλευράς, προστασία των υπαρχόντων κτηρίων από το εξωτερικό περιβάλλον, ο συνήθως µη ορθολογικός σχεδιασµός τους ως συνέπεια µίας περιβαλλοντικά αποκοµµένης αρχιτεκτονικής αντίληψης που αγνοεί τις τοπικές κλιµατολογικές συνθήκες, καθώς και η µέχρι σήµερα έλλειψη νοµοθεσίας που να αφορά στην ενεργειακή και περιβαλλοντική προστασία των κτηρίων έχουν ως αποτέλεσµα:

- τη διόγκωση του ενεργειακού ισοζυγίου,

- την οικονοµική συµπίεση των ασθενέστερων εισοδηµατικών κοινωνικών οµάδων

- την αύξηση του ενεργειακού ελλείµµατος,

ενώ παράλληλα τίθενται σε κίνδυνο οι δεσµεύσεις της χώρας για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως αυτές προκύπτουν από τη συµφωνία του Κυότο και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την εφαρµογή της Οδηγίας 2002/91/ΕΚ (EPBD, 2003) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 16ης Δεκεµβρίου 2002 για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτηρίων ("Energy Performance of Buildings Directive", EPBD).

Με γνώµονα την ολοκληρωµένη παρέµβαση εξοικονόµησης ενέργειας στον οικιακό κτηριακό τοµέα και µε κύριο στόχο τη µείωση των ενεργειακών αναγκών των κτηρίων, των εκποµπών ρύπων που συµβάλλουν στην επιδείνωση του φαινοµένου του θερµοκηπίου και την επίτευξη καθαρότερου περιβάλλοντος, σχεδιάστηκε το Πρόγραµµα «Εξοικονόµηση κατ΄ Οίκον».