Page 1 of 13
ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης και Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο»
ΟΠΩΣ ΚΑΤΑΤΕΘΗΚΕ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ 18/7/2013Αιτιολογική έκθεση -όπως διατυπωθηκε μετά τη λήξη της διαβούλευσης
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, επιχειρείται να θεραπευθεί η χρόνια παθογένεια σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος και την έγγεια ιδιοκτησία.
Η υπάρχουσα παθογένεια έχει δημιουργήσει τεράστια περιβαλλοντική επιβάρυνση καθώς και άλυτα προβλήματα στις συναλλαγές που αφορούν σε ακίνητα. Ταυτόχρονα αποτελεί τροχοπέδη για την όποια ορθολογική χωροταξική και πολεοδομική ανάπτυξη της χώρας.
Πορίσματα της κεντρικής διοίκησης και των ανεξάρτητων αρχών προτάσσουν ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα της αυθαίρετης δόμησης και να αποτραπεί η με οιοδήποτε τρόπο συνέχισή της. Είναι ανάγκη να ενεργήσει η πολιτεία κυρίως προληπτικά και η όποια νομοθετική προσπάθεια οφείλει να μην έχει αποσπασματικό χαρακτήρα.
Η προστασία του περιβάλλοντος και η ορθή ανάπτυξη της χωροταξίας και πολεοδόμησης της χώρας μας αποτελεί πρώτιστη προτεραιότητα του νομοθέτη. Για το λόγο αυτό η παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία στοχεύει στην βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου προκειμένου να επιτευχθεί πολεοδομική αποκατάσταση μέσω δράσεων περιβαλλοντικού ισοζυγίου σ΄ όλες τις περιοχές στις οποίες υπάρχει αυθαίρετη περιβαλλοντική υπέρβαση – επιβάρυνση.
Η υπάρχουσα παθογένεια έχει δημιουργήσει τεράστια περιβαλλοντική επιβάρυνση καθώς και άλυτα προβλήματα στις συναλλαγές που αφορούν σε ακίνητα. Ταυτόχρονα αποτελεί τροχοπέδη για την όποια ορθολογική χωροταξική και πολεοδομική ανάπτυξη της χώρας.
Πορίσματα της κεντρικής διοίκησης και των ανεξάρτητων αρχών προτάσσουν ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα της αυθαίρετης δόμησης και να αποτραπεί η με οιοδήποτε τρόπο συνέχισή της. Είναι ανάγκη να ενεργήσει η πολιτεία κυρίως προληπτικά και η όποια νομοθετική προσπάθεια οφείλει να μην έχει αποσπασματικό χαρακτήρα.
Η προστασία του περιβάλλοντος και η ορθή ανάπτυξη της χωροταξίας και πολεοδόμησης της χώρας μας αποτελεί πρώτιστη προτεραιότητα του νομοθέτη. Για το λόγο αυτό η παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία στοχεύει στην βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου προκειμένου να επιτευχθεί πολεοδομική αποκατάσταση μέσω δράσεων περιβαλλοντικού ισοζυγίου σ΄ όλες τις περιοχές στις οποίες υπάρχει αυθαίρετη περιβαλλοντική υπέρβαση – επιβάρυνση.
Α. Επί της αρχής :
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, επιχειρείται να θεραπευθεί η χρόνια παθογένεια σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος και την έγγεια ιδιοκτησία.
Η υπάρχουσα παθογένεια έχει δημιουργήσει τεράστια περιβαλλοντική επιβάρυνση καθώς και άλυτα προβλήματα στις συναλλαγές που αφορούν σε ακίνητα. Ταυτόχρονα αποτελεί τροχοπέδη για την όποια ορθολογική χωροταξική και πολεοδομική ανάπτυξη της χώρας.
Πορίσματα της κεντρικής διοίκησης και των ανεξάρτητων αρχών προτάσσουν ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα της αυθαίρετης δόμησης και να αποτραπεί η με οιοδήποτε τρόπο συνέχισή της. Είναι ανάγκη να ενεργήσει η πολιτεία κυρίως προληπτικά και η όποια νομοθετική προσπάθεια οφείλει να μην έχει αποσπασματικό χαρακτήρα.
Η προστασία του περιβάλλοντος και η ορθή ανάπτυξη της χωροταξίας και πολεοδόμησης της χώρας μας αποτελεί πρώτιστη προτεραιότητα του νομοθέτη. Για το λόγο αυτό η παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία στοχεύει στην βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου προκειμένου να επιτευχθεί πολεοδομική αποκατάσταση μέσω δράσεων περιβαλλοντικού ισοζυγίου σ΄ όλες τις περιοχές στις οποίες υπάρχει αυθαίρετη περιβαλλοντική υπέρβαση – επιβάρυνση.
Β. Ειδικότερα :
Mε το παρόν νομοσχέδιο επιχειρείται κυρίως :
α) η καταγραφή όλων των αυθαίρετων κατασκευών ώστε η πολιτεία να έχει τη δυνατότητα να προβεί σε χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό στηριζόμενη σε γερά και βέβαια θεμέλια αποτρέποντας την δημιουργία νέων αυθαιρέτων στο μέλλον,
β) η προστασία του περιβάλλοντος η οποία αποτελεί συνταγματική επιταγή μέσω της δημιουργίας του απαιτούμενου πλαισίου για την απομείωσης της βλάβης που έχει επέλθει σ΄ αυτό,
γ) η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των πολιτών θεσπίζοντας για πρώτη φορά σαφείς και συγκεκριμένες δράσεις περιβαλλοντικού ισοζυγίου, οριζόμενες κατά προτεραιότητα εντός ορισμένου γεωγραφικού χώρου, όπως κατεδαφίσεις ετοιμόρροπων κτιρίων, αποκατάσταση δημοσίων διατηρητέων κτιρίων δημιουργία κοινοχρήστων χώρων κ.α. Ειδικότερα ορίζεται στις διατάξεις του νόμου αυτού τόσο το χωρικό πεδίο των δράσεων όσο και οι δικαιούχοι χρηματοδότησης και η διαδικασία διάθεσης και απόδοσης μέσω ηλεκτρονικής διαδικασίας,
δ) η θέσπιση κατ΄ απόλυτο τρόπο της «κόκκινης γραμμή» σχετικά με τις αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσεις, δηλαδή ο ορισμός της 28ης /7/2011, ως καταληκτική ημερομηνία δημιουργίας των αυθαιρέτων κατασκευών προκειμένου να αποκλειστεί η όποια δυνατότητα πραγματοποίησής τους στο μέλλον. Συγκεκριμένα, προβλέπονται ρητές ασφαλιστικές και αποτρεπτικές δικλείδες ασφαλείας αφού για την όποια πράξη αφορά σε ακίνητο, απαιτείται η προσκόμιση αεροφωτογραφίας της ως
άνω ημερομηνίας, καθώς και η δημιουργία αρχείου με μέριμνα του ΥΠΕΚΑ με αεροφωτογραφίες όλης της επικράτειας της 28ης/7/2011. Με τις προτεινόμενες διατάξεις για πρώτη φορά ελέγχεται με στοιχεία της διοίκησης κάθε πράξη που αφορά σε ακίνητο το οποίο έχει αυθαίρετες κατασκευές.
Πέραν των ανωτέρω :
Πραγματοποιείται η συγκέντρωση όλων των διατάξεων του αφορούν στις αυθαίρετες κατασκευές προκειμένου αυτές να ομογενοποιηθούν και να κωδικοποιηθούν ώστε να αποφευχθεί η ανασφάλεια που δημιουργείται από την υφιστάμενη πανσπερμία των σχετικών διατάξεων.
Εισάγονται σαφείς απαγορεύσεις στη σύνταξη συμβολαιογραφικών πράξεων που αφορούν στη σύσταση ή μεταβίβαση εμπραγμάτου δικαιώματος σε ακίνητα στα οποία έχει εκτελεστεί αυθαίρετη κατασκευή ή έχει υλοποιηθεί αυθαίρετη αλλαγή χρήσεως από τη δημοσίευση του παρόντος αλλά και η υποχρέωση προσάρτησης στις συντασσόμενες δικαιοπραξίες εξαρτημένου τοπογραφικού καθώς και βεβαιώσεως. Με τον τρόπο αυτό εκτός των άλλων η πολιτεία δημιουργεί ως οφείλει την απαιτούμενη ασφάλεια δικαίου στις συναλλαγές, επιρρώνει την εμπιστοσύνη του πολίτη και εξασφαλίζει κατά τον μέγιστο δυνατό τρόπο την διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς αλλά και το φυσικό περιβάλλον.
Καταγράφονται οι αυθαίρετες κατασκευές και οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης με ειδική κατηγοριοποίηση. Μέσω της κατηγοριοποίησης ρυθμίζεται η επιβολή προστίμου με γνώμονα αφενός μεν το μέγεθος της αυθαιρεσίας ή υπέρβασης αφετέρου δε την αναγνώριση κοινωνικών κριτηρίων για τις ευπαθείς ομάδες προκειμένου να αποφευχθούν κοινωνικοί κλυδωνισμοί.
Επεκτείνονται, σε συνέχεια παλαιοτέρων διατάξεων, καινοτόμες διαδικασίες μέσω ηλεκτρονικού συστήματος τόσο για την διαδικασία υπαγωγής των αυθαιρέτων κτισμάτων ή αυθαιρέτων αλλαγών χρήσεων στις διατάξεις του παρόντος όσο και για την τήρηση και αποθήκευση των στοιχείων που θα υποβληθούν. Με τις διατάξεις αυτές αξιοποιούνται οι σύγχρονες τεχνολογίες και εισάγονται διαδικασίες απομείωσης του χρόνου που απαιτείται τόσο από τον πολίτη όσο και από τις αρμόδιες υπηρεσίες για την υπαγωγή μίας αυθαίρετης κατασκευής ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης στις σχετικές διατάξεις. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις παράλληλα, διευκολύνονται οι συναλλαγές υπό προϋποθέσεις εγκυρότητας και δημοσιότητας αφού τελούν υπό τον έλεγχο της πολιτείας.
Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις περιέχονται σε δύο κεφάλαια τα οποία φέρουν τους τίτλους :
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α: Αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β: Περιβαλλοντικό ισοζύγιο
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, επιχειρείται να θεραπευθεί η χρόνια παθογένεια σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος και την έγγεια ιδιοκτησία.
Η υπάρχουσα παθογένεια έχει δημιουργήσει τεράστια περιβαλλοντική επιβάρυνση καθώς και άλυτα προβλήματα στις συναλλαγές που αφορούν σε ακίνητα. Ταυτόχρονα αποτελεί τροχοπέδη για την όποια ορθολογική χωροταξική και πολεοδομική ανάπτυξη της χώρας.
Πορίσματα της κεντρικής διοίκησης και των ανεξάρτητων αρχών προτάσσουν ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα της αυθαίρετης δόμησης και να αποτραπεί η με οιοδήποτε τρόπο συνέχισή της. Είναι ανάγκη να ενεργήσει η πολιτεία κυρίως προληπτικά και η όποια νομοθετική προσπάθεια οφείλει να μην έχει αποσπασματικό χαρακτήρα.
Η προστασία του περιβάλλοντος και η ορθή ανάπτυξη της χωροταξίας και πολεοδόμησης της χώρας μας αποτελεί πρώτιστη προτεραιότητα του νομοθέτη. Για το λόγο αυτό η παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία στοχεύει στην βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου προκειμένου να επιτευχθεί πολεοδομική αποκατάσταση μέσω δράσεων περιβαλλοντικού ισοζυγίου σ΄ όλες τις περιοχές στις οποίες υπάρχει αυθαίρετη περιβαλλοντική υπέρβαση – επιβάρυνση.
Β. Ειδικότερα :
Mε το παρόν νομοσχέδιο επιχειρείται κυρίως :
α) η καταγραφή όλων των αυθαίρετων κατασκευών ώστε η πολιτεία να έχει τη δυνατότητα να προβεί σε χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό στηριζόμενη σε γερά και βέβαια θεμέλια αποτρέποντας την δημιουργία νέων αυθαιρέτων στο μέλλον,
β) η προστασία του περιβάλλοντος η οποία αποτελεί συνταγματική επιταγή μέσω της δημιουργίας του απαιτούμενου πλαισίου για την απομείωσης της βλάβης που έχει επέλθει σ΄ αυτό,
γ) η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των πολιτών θεσπίζοντας για πρώτη φορά σαφείς και συγκεκριμένες δράσεις περιβαλλοντικού ισοζυγίου, οριζόμενες κατά προτεραιότητα εντός ορισμένου γεωγραφικού χώρου, όπως κατεδαφίσεις ετοιμόρροπων κτιρίων, αποκατάσταση δημοσίων διατηρητέων κτιρίων δημιουργία κοινοχρήστων χώρων κ.α. Ειδικότερα ορίζεται στις διατάξεις του νόμου αυτού τόσο το χωρικό πεδίο των δράσεων όσο και οι δικαιούχοι χρηματοδότησης και η διαδικασία διάθεσης και απόδοσης μέσω ηλεκτρονικής διαδικασίας,
δ) η θέσπιση κατ΄ απόλυτο τρόπο της «κόκκινης γραμμή» σχετικά με τις αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσεις, δηλαδή ο ορισμός της 28ης /7/2011, ως καταληκτική ημερομηνία δημιουργίας των αυθαιρέτων κατασκευών προκειμένου να αποκλειστεί η όποια δυνατότητα πραγματοποίησής τους στο μέλλον. Συγκεκριμένα, προβλέπονται ρητές ασφαλιστικές και αποτρεπτικές δικλείδες ασφαλείας αφού για την όποια πράξη αφορά σε ακίνητο, απαιτείται η προσκόμιση αεροφωτογραφίας της ως
άνω ημερομηνίας, καθώς και η δημιουργία αρχείου με μέριμνα του ΥΠΕΚΑ με αεροφωτογραφίες όλης της επικράτειας της 28ης/7/2011. Με τις προτεινόμενες διατάξεις για πρώτη φορά ελέγχεται με στοιχεία της διοίκησης κάθε πράξη που αφορά σε ακίνητο το οποίο έχει αυθαίρετες κατασκευές.
Πέραν των ανωτέρω :
Πραγματοποιείται η συγκέντρωση όλων των διατάξεων του αφορούν στις αυθαίρετες κατασκευές προκειμένου αυτές να ομογενοποιηθούν και να κωδικοποιηθούν ώστε να αποφευχθεί η ανασφάλεια που δημιουργείται από την υφιστάμενη πανσπερμία των σχετικών διατάξεων.
Εισάγονται σαφείς απαγορεύσεις στη σύνταξη συμβολαιογραφικών πράξεων που αφορούν στη σύσταση ή μεταβίβαση εμπραγμάτου δικαιώματος σε ακίνητα στα οποία έχει εκτελεστεί αυθαίρετη κατασκευή ή έχει υλοποιηθεί αυθαίρετη αλλαγή χρήσεως από τη δημοσίευση του παρόντος αλλά και η υποχρέωση προσάρτησης στις συντασσόμενες δικαιοπραξίες εξαρτημένου τοπογραφικού καθώς και βεβαιώσεως. Με τον τρόπο αυτό εκτός των άλλων η πολιτεία δημιουργεί ως οφείλει την απαιτούμενη ασφάλεια δικαίου στις συναλλαγές, επιρρώνει την εμπιστοσύνη του πολίτη και εξασφαλίζει κατά τον μέγιστο δυνατό τρόπο την διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς αλλά και το φυσικό περιβάλλον.
Καταγράφονται οι αυθαίρετες κατασκευές και οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης με ειδική κατηγοριοποίηση. Μέσω της κατηγοριοποίησης ρυθμίζεται η επιβολή προστίμου με γνώμονα αφενός μεν το μέγεθος της αυθαιρεσίας ή υπέρβασης αφετέρου δε την αναγνώριση κοινωνικών κριτηρίων για τις ευπαθείς ομάδες προκειμένου να αποφευχθούν κοινωνικοί κλυδωνισμοί.
Επεκτείνονται, σε συνέχεια παλαιοτέρων διατάξεων, καινοτόμες διαδικασίες μέσω ηλεκτρονικού συστήματος τόσο για την διαδικασία υπαγωγής των αυθαιρέτων κτισμάτων ή αυθαιρέτων αλλαγών χρήσεων στις διατάξεις του παρόντος όσο και για την τήρηση και αποθήκευση των στοιχείων που θα υποβληθούν. Με τις διατάξεις αυτές αξιοποιούνται οι σύγχρονες τεχνολογίες και εισάγονται διαδικασίες απομείωσης του χρόνου που απαιτείται τόσο από τον πολίτη όσο και από τις αρμόδιες υπηρεσίες για την υπαγωγή μίας αυθαίρετης κατασκευής ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης στις σχετικές διατάξεις. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις παράλληλα, διευκολύνονται οι συναλλαγές υπό προϋποθέσεις εγκυρότητας και δημοσιότητας αφού τελούν υπό τον έλεγχο της πολιτείας.
Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις περιέχονται σε δύο κεφάλαια τα οποία φέρουν τους τίτλους :
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α: Αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β: Περιβαλλοντικό ισοζύγιο
Β. Επί των άρθρων
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ Αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης.
