ΝΟΜΟΣ 4178/13 « Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης και Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο » - αυθαίρετα 2013
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α '
Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης
Άρθρο 25 Ενέργειες αρμοδίων Υπηρεσιών
1. Οι αυθαίρετες κατασκευές σε κτίσματα με οικοδομική άδεια κρίνονται αυτοτελώς και δεν επηρεάζουν, για κάθε συνέπεια, όπως η σύνδεση με Δίκτυα Κοινής Ωφέλειας και η δυνατότητα μεταβίβασης, τα νόμιμα τμήματα αυτών που λειτουργικά δεν τελούν σε σχέση με την αυθαίρετη κατασκευή.
2. Στην περίπτωση που το ακίνητο ανήκει σε περισσότερους συνιδιοκτήτες και έχει συσταθεί οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία, μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, για τον υπολογισμό των πολεοδομικών μεγεθών, την έκδοση έγκρισης και άδειας δόμησης, που αναλογούν στα ιδανικά μερίδια κάθε συνιδιοκτήτη δεν λαμβάνονται υπόψη οι κατασκευές που έχουν εκτελεστεί σε άλλη οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία.
Εγκύκλιος 4 (03/12/13): Από τα αναφερόµενα στις παραγράφους αυτές και σε συνδυασµό µε τα οριζόµενα στην παρ. 3 του άρθρου 23 του ν. 4067/12 προκύπτει ότι δεν εµποδίζεται η χορήγηση έγκρισης δόµησης ή άδειας δόµησης από την ύπαρξη στο οικόπεδο/γήπεδο αυθαιρέτων κατασκευών, που εµπίπτουν στην παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4178/13. .
α) τη βεβαίωση υπαγωγής στις διατάξεις του παρόντος και εξόφλησης του ενιαίου ειδικού προστίμου
β) υπεύθυνη δήλωση ότι τα πρόστιμα, των οποίων ζητείται η διαγραφή, αφορούν το ακίνητο, το οποίο έχει υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος.
Η Υπηρεσία Δόμησης εκδίδει πράξη με την οποία ακυρώνει τον οικείο χρηματικό κατάλογο ή την πράξη επιβολής προστίμου και την αποστέλλει με το αντίστοιχο ατομικό Φύλλο Έκπτωσης στην αρμόδια φορολογική αρχή, εντός δεκαπέντε (15) ημερών σε περίπτωση που τα πρόστιμα έχουν βεβαιωθεί και φορολογικά, προκειμένου η φορολογική αρχή να διαγράψει κάθε σχετική πράξη (ταμειακή βεβαίωση), που έχει ως νόμιμο έρεισμα το χρηματικό κατάλογο ή την πράξη επιβολής προστίμου.
Αντίστοιχα, Μετα ΤΗΝ Υπαγωγή στις διατάξεις ΤΟΥ παρόντος Η. ΥΠΗΡΕΣΙΑ δόμησης εκδίδει πράξη αναστολής Είσπραξης Των ήδη βεβαιωθέντων στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. προστίμων ΚΑΙ ΤΗΝ αποστέλλει ΣΤΗΝ αρμόδια Φορολογική Αρχή Εντός δεκαπέντε (15) ημερών. Στην εν λόγω πράξη ορίζεται υποχρεωτικά η καταληκτική ημερομηνία αναστολής, σύμφωνα με την αντίστοιχη καταληκτική ημερομηνία εξόφλησης του ενιαίου ειδικού προστίμου στην πράξη υπαγωγής.
Εγκύκλιος 4 (03/12/13): Για τα πρόστιµα ανέγερσης και διατήρησης και τη διαγραφή τους έχουν ανάλογη εφαρµογή τα αναφερόµενα στην Εγκύκλιο 17/23.10.12 προσαρµοσµένα στις αντίστοιχες νέες διατάξεις.
Τα πρόστιµα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων που έχουν υπαχθεί στην παρ. 1 του άρθρου 23 του ν. 4178/13 διαγράφονται µετά την έκδοση άδειας νοµιµοποίησης και σε περίπτωση έκδοσης άδειας κατεδάφισης µετά την προσκόµιση αποδεικτικών κατεδάφισης του αυθαιρέτου κτίσµατος. Τα παραπάνω ισχύουν αναλογικά και σε περίπτωση αποµάκρυνσης αυθαίρετης αλλαγής χρήσης
5. Στις περιπτώσεις αυθαιρέτων κατασκευών, οι οποίες έχουν περαιώσει τη διαδικασία με βάση τις διατάξεις των νόμων 3775/2009 (Α 122), 3843/2010 (Α 62), καθώς και όσες έχουν ενταχθεί στις ρυθμίσεις του ν. 4014/2011 (Α 209) και του παρόντος νόμου και έχει περαιωθεί η σχετική διαδικασία ή έχει εξοφληθεί ποσοστό 30% του συνολικού ποσού προστίμου, κατά τις διατάξεις του παρόντος, επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση από κάθε ισχύουσα διάταξη: α) η εκτέλεση εργασιών αποπεράτωσης, β) η εκτέλεση εργασιών επισκευής, οι οποίες αποβλέπουν στην υγιεινή, την αισθητική βελτίωση - αποκατάσταση, τη συνήθη συντήρησή τους και προσαρμογής κατά το εδάφιο δ, της παραγράφου 2 του άρθρου 13, γ) κατεδάφισης, δ) κατασκευής στέγης ή φύτευσης δώματος ε) ενίσχυσης, στ) εργασίες που προβλέπονται στις παραγράφου 2 και 3 του άρθρου 4 του ν. 4067/2012, ως αντικαθίστανται με τις διατάξεις του άρθρου 48 του παρόντος νόμου. Η εκτέλεση των παραπάνω εργασιών γίνεται ύστερα από έγκριση που δίνεται από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, εφόσον οι εργασίες για τις οποίες ζητείται η εκτέλεση δεν επαυξάνουν το κτίσμα σε όγκο, εκτός των περιπτώσεων: α) κατασκευής ανελκυστήρα ατόμων με αναπηρία (ΑμεΑ) της παρ. 2 του άρθρου 27 του ν. 4067/2012 (Α 79), β) κατασκευής υποχρεωτικής στέγης, σύμφωνα με τους ειδικούς όρους και περιορισμούς δόμησης που ισχύουν στην περιοχή του ακινήτου και γ) κατασκευής στέγης, σύμφωνα με ισχύουσα άδεια οικοδομής και μόνο εφόσον δεν υφίσταται υπέρβαση καθ 'ύψος ή υφίσταται υπέρβαση καθ' ύψος που δεν υπερβαίνει σε ποσοστό το 10% του προβλεπομένου στην άδεια. Η έγκριση εργασιών γνωστοποιείται αμελλητί στο Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων-Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Μισθωτών (Ι.Κ.Α. -. Ε.Τ.Α.Μ.) . Για τις ως άνω εγκρίσεις και διοικητικές πράξεις εφαρμόζεται αντίστοιχα, η διάταξη του άρθρου 2Α του ν 4030/2011 (Α 249) υπό τις προϋποθέσεις και τους όρους που τίθενται.
Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής μπορεί να τροποποιούνται τα δικαιολογητικά που υποβάλλονται στις αρμόδιες Υπηρεσίες Δόμησης για τη χορήγηση της έγκρισης εκτέλεσης των εργασιών, τα οποία προβλέπονται στην παρούσα παράγραφο.
Εγκύκλιος 4 (03/12/13):
α) Κατά τη διατύπωση της παραγράφου αυτής ορίζεται ότι «Στις περιπτώσεις αυθαιρέτων κατασκευών, οι οποίες έχουν περαιώσει τη διαδικασία µε βάση τις διατάξεις των νόµων 3775/2009 (Α΄ 122), 3843/2010 (Α΄ 62), καθώς και όσες έχουν ενταχθεί στις ρυθµίσεις του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) και του παρόντος νόµου και έχει περαιωθεί η σχετική διαδικασία ή έχει εξοφληθεί ποσοστό 30% του συνολικού ποσού προστίµου, κατά τις διατάξεις του παρόντος, επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση από κάθε ισχύουσα διάταξη……..στ) εργασίες που προβλέπονται στις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 4 του ν. 4067/2012, ως αντικαθίστανται µε τις διατάξεις του άρθρου 48 του παρόντος νόµου…». Εποµένως, από της ισχύος της ανωτέρω διάταξης δεν ισχύει η υπ’ αριθ.οικ. 9070/12-2-2013 υπουργική απόφαση «Τροποποίηση του Τεύχους Τεχνικών Οδηγιών Εφαρµογής του ν. 4067/12 (Νέος Οικοδοµικός Κανονισµός» και επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών µε τη διαδικασία της έγγραφης ενηµέρωσης της Υ∆ΟΜ κατά τα οριζόµενα στην παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4067/12, όπως ισχύει µετά την αντικατάστασή του µε το άρθρο 48 του ν. 4178/13.
Η παρούσα εγκύκλιος συνοδεύεται από υπόδειγµα έγγραφης ενηµέρωσης κατά τα παραπάνω αναφερόµενα.
β) Η διατύπωση του προτελευταίου εδαφίου της παραγράφου αυτής όπου ορίζεται ότι «Για τις ως άνω εγκρίσεις και διοικητικές πράξεις εφαρµόζεται αντίστοιχα, η διάταξη του άρθρου 2Α του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) υπό τις προϋποθέσεις και τους όρους που τίθενται.» αφορά σε έργα που άπτονται ειδικού ελέγχου ως προς τους όρους δόµησης, όπως και στις περιπτώσεις κτιρίων επιφάνειας άνω των 3.000 τ.µ. και για τα οποία η έγκριση δόµησης και η άδεια δόµησης δύναται να εκδίδεται από την ∆ιεύθυνση Οικοδοµικών και Κτιριακών Κανονισµών (∆.Ο.Κ.Κ.) του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής, κατόπιν διαπιστωτικής πράξης του Γενικού Γραµµατέα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής ή του αρµόδιου Υπουργού αναφορικά µε το χαρακτήρα τους κατά τα οριζόµενα στη σχετική διάταξη ( ν. 4146/13, άρθρο 69, ΦΕΚ 90 Α’).
γ) Κατά τη διατύπωση του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου αυτής όπου ορίζεται ότι «Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής µπορεί να τροποποιούνται τα δικαιολογητικά που υποβάλλονται στις αρµόδιες Υπηρεσίες ∆όµησης για τη χορήγηση της έγκρισης εκτέλεσης των εργασιών, τα οποία προβλέπονται στην παρούσα παράγραφο.» προκύπτει ότι εξακολουθούν να ισχύουν τα αναφερόµενα στην υπ’ αριθ. 2975/19-1-2012 υπουργική απόφαση «Καθορισµός δικαιολογητικών για τη χορήγηση έγκρισης εκτέλεσης εργασιών της παρ. 17 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 (ΦΕΚ 209 Α΄), όπως ισχύει» (ΦΕΚ 43 Β’) για τις εργασίες που περιγράφονται σε αυτή
6. Για τη λήψη άδειας εγκατάστασης, λειτουργίας, για κάθε είδους διοικητική άδεια ή έγκριση για τη χρήση και τη λειτουργία συμπεριλαμβανομένης της έκδοσης, τροποποίησης και ανανέωσης περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία ή για την υποβολή υπεύθυνης δήλωσης για την άσκηση μεταποιητικών ή συναφών δραστηριοτήτων , σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 17 έως 40 του ν. 3982/2011 (Α 143), σε κτίρια ή τμήματα κτιρίων, που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 (Α 209) ή του παρόντος, απαιτείται αντί της οικοδομικής άδειας, η βεβαίωση περαίωσης ή η βεβαίωση εξόφλησης ποσοστού 30% του συνολικού ποσού προστίμου, κατά τις διατάξεις του παρόντος, από το πληροφοριακό σύστημα.
Εγκύκλιος 4 (03/12/13): Με την παρούσα διάταξη επιτρέπεται σε όλους τους φορείς να χορηγούν άδειες εγκατάστασης, λειτουργίας κ.λ.π. σε κτίρια ή τµήµατα κτιρίων, που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) ή του ν. 4178/13, εφ’ όσον πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις του κάθε φορέα.
Στις περιπτώσεις αυθαίρετης κατασκευής ή εγκατάστασης αυθαίρετης αλλαγής χρήσης, που δεν απαγορευόταν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας ή κατά το χρόνο εγκατάστασης της αυθαίρετης αλλαγής χρήσης, αλλά σήμερα η συγκεκριμένη χρήση δεν επιτρέπεται από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης στη θέση του ακινήτου, που έχουν υπαχθεί στο ν. 4178/13 κατά τα οριζόμενα στην παρ. 12 του άρθρου 23 του νόμου, δεν απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης χρήσεων γης και δεν επηρεάζεται η λήψη άδειας εγκατάστασης, λειτουργίας κ.λ.π
7. Σε κτίρια που έχουν ανεγερθεί με νόμιμη οικοδομική άδεια επιτρέπονται κατά την έκδοση της άδειας νομιμοποίησης όλες οι κατά κανόνα χρήσεις γης, που επιτρεπόταν σύμφωνα με τις ειδικές πολεοδομικές διατάξεις της περιοχής κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας, υπό την προϋπόθεση ότι από τις μεταβατικές διατάξεις δεν επιβάλλεται η απομάκρυνση της αυθαίρετης χρήσης.
8. Η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, η Ειδική Υπηρεσία Επιθεώρησης και Κατεδάφισης (ΕΥΕΚΑ), όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 32 του παρόντος, ή άλλη αρμόδια αρχή, που ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δύναται να ελέγχει δειγματοληπτικά ποσοστό τουλάχιστον 5 % των δηλώσεων που υποβλήθηκαν, προκειμένου να διαπιστωθεί αν τα στοιχεία των δηλώσεων, που αφορούν την περιγραφή της κατασκευής, το εμβαδόν και τη χρήση της, είναι αληθή και ακριβή. Σε περίπτωση διαπίστωσης, από τα στοιχεία που διαθέτει η Υπηρεσία Δόμησης, ότι οι αυθαίρετες κατασκευές εμπίπτουν στις περιπτώσεις του άρθρου 2 του παρόντος ανακαλείται η δήλωση. Επιτρέπεται η εκ νέου υπαγωγή στις ρυθμίσεις του παρόντος εάν οι αυθαίρετες κατασκευές δεν εμπίπτουν στις περιπτώσεις του άρθρου 2.
Εγκύκλιος 4 (03/12/13):Για την ανάκληση των δηλώσεων υπαγωγής στο ν. 4178/13 έχουν ανάλογη εφαρμογή τα αναφερόμενα στην Εγκύκλιο 17/23.10.12 προσαρμοσμένα στις αντίστοιχες νέες διατάξεις.
9. Ο έλεγχος του υπολογισμού του προστίμου μετά από καταγγελία ή προσφυγή κατά της πράξης υπαγωγής σύμφωνα με τα προσκομιζόμενα δικαιολογητικά στο ηλεκτρονικό σύστημα δύναται να διενεργείται από Ελεγκτές Δόμησης όπως ορίζονται στο ν. 4030/2011 (Α 249), τυχαία, μετά από ηλεκτρονική κλήρωση . Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Οικονομικών καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος, καθώς και η διαδικασία αμοιβής των Ελεγκτών Δόμησης
Εγκύκλιος 3 (1/10/2013): Τα αναφερόµενα στην παρούσα διάταξη θα εφαρµοστούν µετά την έκδοση της αναφερόµενης κοινής απόφασης των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής και Οικονοµικών.
11. Για κατασκευές ή χρήσεις που έχουν υπαχθεί στις ρυθμίσεις του άρθρου ν 24 του. 4014/2011 (Α 209) και στις διατάξεις του παρόντος νόμου προσκομίζεται η βεβαίωση περαίωσης της διαδικασίας σύμφωνα με το άρθρο 2 της 41498/26.9.2011 απόφασης των Υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Β2167) ή η βεβαίωση εξόφλησης ποσοστού 30% του συνολικού ποσού προστίμου, κατά τις διατάξεις του παρόντος, από το πληροφοριακό σύστημα.
12. Στις παραπάνω περιπτώσεις των παραγράφων 10 και 11 του παρόντος άρθρου επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης εφόσον η νέα χρήση δεν απαγορεύεται από ειδικότερες διατάξεις που ισχύουν για το συγκεκριμένο ακίνητο ή την περιοχή του ακινήτου. Από την αρμόδια Υ.ΔΟΜ. βεβαιώνεται ότι η νέα χρήση δεν απαγορεύεται από ειδικότερες διατάξεις που ισχύουν για το συγκεκριμένο ακίνητο ή την περιοχή του ακινήτου.
13.Επιτρέπεται, η εκ των υστέρων έγκριση χορήγησης παρέκκλισης για αυθαίρετες κατασκευές και εγκαταστάσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1 αν πληρούνται οι γενικές προϋποθέσεις του νόμου, προκειμένου να εκδοθεί άδεια νομιμοποίησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου και αφού υπαχθούν στις διατάξεις του παρόντος, κατά παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη.
14.Σε κάθε περίπτωση η απαιτούμενη βεβαίωση κύριας χρήσης χορηγείται από ιδιώτη μηχανικό. Από την αρμόδια Υ.ΔΟΜ. βεβαιώνεται ότι η νέα χρήση δεν απαγορεύεται από ειδικότερες διατάξεις που ισχύουν για το συγκεκριμένο ακίνητο ή την περιοχή του ακινήτου και προσκομίζεται όπου απαιτείται.
Εγκύκλιος 3 (1/10/2013): Καταργείται η υποχρέωση χορήγησης βεβαίωσης χώρου κύριας χρήσης από τις Υ.∆.Ο.Μ., η οποία πλέον χορηγείται από τους ιδιώτες µηχανικούς, που είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι για την ορθότητα των αναγραφοµένων στοιχείων. Ο µηχανικός που χορηγεί τη βεβαίωση πρέπει προηγουµένως να έχει ενηµερωθεί από την αρµόδια Υ∆ΟΜ για τους ισχύοντες όρους δόµησης και για τις επιτρεπόµενες χρήσεις στη θέση του ακινήτου. Όπου µέχρι σήµερα απαιτείται η υποβολή βεβαίωσης χώρου κύριας χρήσης (της οικείας Υ∆ΟΜ), εφεξής νοείται βεβαίωση χώρου κύριας χρήσης από ιδιώτη µηχανικό.
Εγκύκλιος 3 (1/10/2013):Αφορά σε αλλαγή χρήσης ρυµοτοµουµένων ακινήτων, δηλ. αυτά που βρίσκονται εντός εγκεκριµένων κοινοχρήστων χώρων της πόλης (δρόµους, πλατείες, χώρους πρασίνου). Οι επιτρεπόµενες εργασίες σε αυτά θα καθοριστούν µε την έκδοση της αναφερόµενης απόφασης Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής.
Σε κάθε περίπτωση δύναται να ασκηθεί, ανεξάρτητα της υποβολής ή μη της ως άνω προβλεπόμενης προσφυγής, αίτηση κατά της υπαγωγής στο αρμόδιο Δικαστήριο.
