ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΥΠΕΚΑ -20 ΙΟΥΛΙΟΥ 2011
ΘΕΜΑ: Το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας- ένα ρεαλιστικό όραμα για την πόλη
"Το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας / Αττικής 2021, εμφανίζεται ένα τέταρτο του αιώνα μετά το πρώτο και μοναδικό θεσμοθετημένο προηγούμενο. Ο ορίζοντας αναφοράς εκτείνεται σε μια δεκαετία, ώστε να μη δεσμεύσει ή υποθηκεύσει επιλογές της κοινωνίας του μέλλοντος. Συνιστά πραγματική τομή για τα τρέχοντα ζητήματα και τις άμεσες προοπτικές εξέλιξης του χώρου της Πρωτεύουσας και επιχειρεί να δώσει ένα ρεαλιστικό όραμα με προοπτική, βιώσιμη κατεύθυνση και διέξοδο στην οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική κρίση. Οι βασικοί πυλώνες του συνολικού πλέγματος των στρατηγικών και πολιτικών που προωθούνται είναι οι εξής:
· Περιβάλλον, ως σημαντικός πόρος για όλους, για το μέλλον της κοινωνίας και ως άξονας για τη βιώσιμη ανάπτυξη.
· Παραγωγή, ως προϋπόθεση και βασικός μοχλός οικονομικής και κοινωνικής βιωσιμότητας.
· Πολιτισμός, ως έννοια που διαπερνά και περιέχει όλες τις επιμέρους εκφράσεις και συνιστώσες της κοινωνίας.
· Κοινωνική συνοχή, ως κατεξοχήν ζητούμενο σε περιόδους μετάβασης / κρίσης.
· Αστική αναζωογόνηση, με ολοκληρωμένες παρεμβάσεις και αστικές αναπλάσεις, ως μέσο για την εξασφάλιση συνεκτικής αστικής δομής, την αναβάθμιση της πόλης, τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος αλλά και την ενεργοποίηση της οικοδομικής δραστηριότητας, με στροφή προς περιβαλλοντικά φιλικές και ενεργειακά αποδοτικές κατευθύνσεις.
Οι άξονες προτεραιότητας του νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας είναι:
1. Προβολή της Πολιτιστικής ταυτότητας: «Η Αθήνα – Μεσογειακή Πρωτεύουσα» με την ανάδειξη του πολιτισμού ως έννοιας που διαπερνά και εμπεριέχει όλες τις επιμέρους εκφράσεις και συνιστώσες της κοινωνίας, καθώς και την ανάδειξη του Θαλάσσιου μετώπου, συστατικού στοιχείου της πολιτιστικής και παραγωγικής/ οικονομικής φυσιογνωμίας της Αθήνας ως Μεσογειακής Πρωτεύουσας.
Ο πολιτισμός ως έννοια πολυδιάστατη, με έμφαση στη διαχρονική διάσταση και τη σύγχρονη καινοτομική παραγωγή, συνδυαζόμενος με το θαλάσσιο μέτωπο, ανάγεται σε βασική συνιστώσα για τη συνολική και σε βάθος χωρική, οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση της Αθήνας / Αττικής και την προβολή του διεθνούς ρόλου της.
2. Έμφαση στις πολιτικές Κοινωνικής συνοχής
Βελτίωση και ισόρροπη κατανομή του συστήματος αστικών υποδομών. Η ενίσχυση των χωρικών προϋποθέσεων για την αποφυγή και άμβλυνση των φαινομένων κοινωνικού αποκλεισμού και πόλωσης αποτελεί βασική παράμετρο της αστικής αναζωογόνησης και διακύβευμα όλων των πολιτικών.
3. Ανασυγκρότηση του Παραγωγικού ιστού, με την διατήρηση και ενίσχυσητης γεωργικής παραγωγής, προβολή των τοπικών προϊόντων και του δυναμισμού της αγοράς της Πρωτεύουσας, την αναδιάρθρωση/ ανασυγκρότηση του δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα παραγωγής, με έμφαση στη στήριξη της έρευνας, τη δημιουργία εξειδικευμένων υποδομών, τη στροφή του κατασκευαστικού τομέα σε έργα αναπλάσεων με μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον και την απασχόληση νέων ηλικιών, την ενίσχυση επιτελικών υπηρεσιών του τριτογενούς τομέα κατά προτεραιότητα στους προσδιορισμένους Αναπτυξιακούς Πόλους, την υποστήριξη της σύγχρονης πολιτιστικής παραγωγής και δημιουργικών μεταποιητικών δραστηριοτήτων.
4. Ενδυνάμωση και Αναδιανομή των Πόρων αστικής ανάπτυξης
Άσκηση πολιτικής γης και άντληση πόρων από την αύξηση των αξιών των ακινήτων λόγω έργων και παρεμβάσεων, για διάχυση του οφέλους πού προκαλείται, με στόχο τη συνολική βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος. Η αστική ανασυγκρότηση υποστηρίζεται και από τις προσόδους που δημιουργεί.
5. Σταδιακός περιορισμός της εκτός σχεδίου δόμησης, με την επανεξέταση/ αυστηροποίηση των υφιστάμενων νομικών ρυθμίσεων δόμησης, την προώθηση δυνατοτήτων εναλλακτικών χρήσεων στην εκτός σχεδίου γη, κυρίως στον γεωργικό τομέα, την ενσωμάτωση στο κόστος της εκτός σχεδίου οικοδόμησης της επιβάρυνσης που αυτή επιφέρει σε αστικές υποδομές και περιβάλλον, μέσω της θέσπισης αντισταθμιστικών οφελών και ενίσχυση του Πράσινου Ταμείου.
6. Ολοκλήρωση «Πράσινων τόξων» και «Οικολογικών διαδρόμων», με αποκατάσταση της φυσικής συνέχειας των ορεινών όγκων, περιβαλλοντικά σημαντικών χώρων και τοπίων, καθώς και αστικών γραμμικών χώρων ευνοϊκών για την ανάπτυξη φύτευσης. Η περιβαλλοντική αναβάθμιση και ο φυσικός εμπλουτισμός ανάγονται σε βασικό άξονα της αστικής αναζωογόνησης.
7. Αστική Αναζωογόνηση, με ανακύκλωση γης και οικοδομής
Ανάπτυξη ενός πολύπλευρου πλέγματος παρεμβάσεων μητροπολιτικής εμβέλειας και αναπλάσεων μικρής/ τοπικής κλίμακας για την ανασυγκρότηση του υφιστάμενου αστικού ιστού και του δημόσιου χώρου, με προτεραιότητα σε περιοχές που είτε χαρακτηρίζονται από έντονα εντοπισμένα προβλήματα, είτε έχουν στρατηγική θέση στην αστική δομή και μπορούν να λειτουργήσουν ως εστίες βελτίωσης ευρύτερων ζωνών.
8. Τόνωση της Κεντρικότητας της πόλης, με την ενδυνάμωση της πολυλειτουργικότητας των επιμέρους κέντρων, με χρήσεις για ευρύ φάσμα ομάδων διαφορετικής ηλικιακής, οικονομικής και πολιτισμικής ταυτότητας, την προώθηση πολιτικών για την οργάνωση των κεντρικών περιοχών σε δίκτυο, με ενίσχυση της προσβασιμότητας με Μέσα Σταθερής Τροχιάς και την ανάδειξη της πολυλειτουργικής και κοινωνικά πολυσυλλεκτικής φυσιογνωμίας των συζυγών μητροπολιτικών κέντρων Αθήνας και Πειραιά. Παρεμβάσεις αναζωογόνησης, με αναβάθμιση του δημόσιου χώρου και επανάχρηση του κενού κτιριακού αποθέματος για δραστηριότητες παραγωγής, πολιτισμού και κατοικίας.
9. Ενίσχυση της Βιώσιμης κινητικότητας, με την αύξησητης προσπελασιμότητας όλων των περιοχών, με έμφαση στα Μέσα Σταθερής Τροχιάς και την προσιτή σε όλους δημόσια συγκοινωνία προς τόνωση της κεντρικότητας, περιβαλλοντική προστασία και αποφυγή/ άμβλυνση φαινομένων κοινωνικού αποκλεισμού και πόλωσης. Ενίσχυση των ήπιων μέσων μετακίνησης, όπως το ποδήλατο και το περπάτημα.
10. Στροφή προς το θαλάσσιο μέτωπο. Προώθηση πολιτικών που έχουν ήδη δρομολογηθεί και επεξεργασία νέων για την προστασία, άνοιγμα, αναβάθμιση και προβολή των ιδιαίτερων περιοχών και τοπίων του θαλάσσιου μετώπου. Το θαλάσσιο μέτωπο προσεγγίζεται συγχρόνως ως συστατικό στοιχείο της φυσιογνωμίας της Αθήνας/ Αττικής –Μεσογειακής Πρωτεύουσας, αναντικατάστατος περιβαλλοντικός πόρος σε κίνδυνο λόγω κλιματικής αλλαγής, προνομιακός τόπος για πολλαπλές δραστηριότητες και διεξόδους καθημερινότητας των κατοίκων, χωρίς εντατικές χρήσεις και με τόνωση του δημόσιου χαρακτήρα του.
11. Βελτίωση του Συστήματος χωρικού σχεδιασμού και διακυβέρνησης. Η επίτευξη των στόχων και αξόνων προτεραιότητας που διατυπώνονται στο πλαίσιο του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας / Αττικής 2021, συνδέεται άρρηκτα με τη βελτίωση της εσωτερικής συνοχής και αποτελεσματικότητας του συστήματος χωρικού σχεδιασμού, την προώθηση δομών διακυβέρνησης που θα διασφαλίζουν οριζόντιες συνεργασίες μεταξύ φορέων περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και φορέων άσκησης επιμέρους θεματικών πολιτικών, την επιχειρησιακή διάσταση του σχεδιασμού μέσω προγραμματισμού δράσεων, σύνδεσής τους με τις πηγές χρηματοδότησης, προώθησης διαδικασιών και κριτηρίων που θα τις αξιολογούν και θα δίνουν τη δυνατότητα αναπροσαρμογών των επί μέρους πολιτικών.
Το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας / Αττικής 2021έχει να αντιμετωπίσει στο επόμενο διάστημα την κοινοποίησή του και τη ζύμωση με την κοινωνία μέσω εντατικών διαδικασιών διαβούλευσης. Για το σκοπό αυτό ανασυστάθηκε βάσει του σχετικού άρθρου του Ν. 1561/1985 το Συμβούλιο Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας , το οποίο συμμετέχει στη διαμόρφωση των στόχων και πολιτικών, στην παρακολούθηση της εφαρμογής τους, καθώς επίσης και στη διατύπωση των αναγκαίων αναθεωρήσεων και τροποποιήσεων. Μέσα από μια διευρυμένη διαδικασία διαβούλευσης, αναμένεται να οριστικοποιηθεί η πρόταση και να διασφαλιστεί η πραγματική βιωσιμότητα του νέου Ρυθμιστικού. "
